Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 1989-01-16 do 2002-07-01
Wersja archiwalna od 1989-01-16 do 2002-07-01
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 31 grudnia 1988 r.
w sprawie dozoru technicznego.
Na podstawie art. 4 ust. 3, art. 29 ust. 1 i art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 1987 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 36, poz. 202) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Rodzaje urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu
§ 1. Dozorowi technicznemu podlegają następujące rodzaje urządzeń technicznych:
1) urządzenia ciśnieniowe, w których są zawarte ciecze lub gazy pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, a w szczególności:
a) kotły parowe, przeznaczone do wytwarzania pary z cieczy energetycznej z użyciem ciepła uzyskanego w drodze reakcji egzotermicznych lub z energii elektrycznej,
b) kotły cieczowe (w tym również kotły wodne), przeznaczone do podgrzewania cieczy bez zmiany jej stanu skupienia, z użyciem ciepła uzyskanego w drodze reakcji egzotermicznych lub z energii elektrycznej,
c) zbiorniki stale przeznaczone do magazynowania cieczy lub gazów albo do prowadzenia w nich procesu technologicznego pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, w tym również stabilizatory pary oraz wymienniki ciepła i wytwarzacze pary, tj. zbiorniki złożone z dwóch albo więcej przestrzeni oddzielonych ściankami, przeznaczone do wymiany ciepła między przepływającymi czynnikami,
d) zbiorniki przenośne (transportowe) przeznaczone do magazynowania cieczy lub gazów, zmieniające miejsce między napełnianiem i opróżnianiem,
e) wytwornice acetylenu stałe i przenośne, przeznaczone do wytwarzania acetylenu w wyniku reakcji chemicznej między wodą i węglikiem wapnia, wraz ze zbiornikami służącymi do magazynowania, schładzania, osuszania i oczyszczania acetylenu oraz urządzeniami zabezpieczającymi, umieszczonymi na przewodach rozprowadzających albo bezpośrednio na wytwornicy,
f) rurociągi parowe oraz ich armatura, łączące kocioł z turbiną w blokach energetycznych,
2) bezciśnieniowe zbiorniki, przeznaczone do magazynowania materiałów niebezpiecznych o właściwościach trujących lub żrących oraz transportu tych materiałów, których przewóz jest dopuszczony na podstawie przepisów szczególnych,
3) dźwignice; tj. środki transportu o zasięgu ograniczonym i ruchu przerywanym, przeznaczone do przemieszczania osób lub ładunków, a w szczególności:
a) wciągarki i wciągniki, wraz z koniecznym wyposażeniem, przeznaczone do przemieszczania osób lub ładunków za pośrednictwem cięgna zakończonego urządzeniem chwytającym,
b) suwnice, przeznaczone do przemieszczania ładunków w pionie, poziomie lub w pionie i poziomie,
c) żurawie, przeznaczone do przemieszczania ładunków, których wysięgnik może wykonywać ruchy obrotowe w płaszczyźnie poziomej, pionowej lub pionowej i poziomej jednocześnie,
d) układnice przeznaczone do składowania ładunków w magazynach,
e) układnice przeznaczone do układania torów,
f) dźwigi składające się z podstawy ładunkowej (kabiny, platformy itp.), prowadzonej w prowadnicach, i przemieszczającego ją zespołu napędowego {wciągarki, wciągnika, dźwignika śrubowego, tłokowego lub zębatkowego), przeznaczone do pionowego przemieszczania osób lub ładunków,
g) wyciągi towarowe, w tym również wyciągi statków, składające się z podstawy ładunkowej (wózek, kosz itp.), prowadzonej w pochyłych prowadnicach, przystosowane do pochyłego przemieszczania ładunków za pomocą wciągarek lub wciągników,
h) podesty ruchome, przystosowane do przemieszczania w pionie platform roboczych,
i) dźwignice linotorowe, w których jedna lub więcej lin nośnych rozpiętych między podporami stanowi tor jezdny do przemieszczania ładunków,
4) urządzenia techniczne baz przeładunkowych inne niż wymienione w pkt 3, a w szczególności:
a) urządzenia służące do manipulacji kontenerami w płaszczyźnie poziomej i pionowej,
b) urządzenia ciągów technologicznych przeładowczych, składające się z urządzeń załadowczych, wyładowczych lub podających ładunki,
5) przenośniki, tj. środki transportu o zasięgu ograniczonym i ruchu ciągłym, przeznaczone do przemieszczania osób w pionie, w poziomie lub pod kątem, a w szczególności:
a) przenośniki kabinowe,
b) schody ruchome,
c) chodniki ruchome,
6) osobowe koleje linowe i wyciągi narciarskie.
Rozdział 2
Szczegółowy zakres działania Urzędu Dozoru Technicznego
§ 2. 1. Urząd Dozoru Technicznego, zwany dalej "Urzędem", jest centralnym organem administracji państwowej realizującym zadania związane z wykonywaniem dozoru technicznego w zakresie ustalonym w ustawie z dnia 19 listopada 1987 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 36, poz. 202), zwanej dalej "ustawą", i aktach wykonawczych do niej.
2. Do zakresu działania Urzędu w dziedzinie nadzoru i kontroli nad stosowaniem oraz przestrzeganiem przepisów o dozorze technicznym i norm, a także zasad z zakresu bezpieczeństwa techniki, należy w szczególności:
1) opracowywanie i wydawanie warunków technicznych dozoru technicznego,
2) badanie problematyki zagrożeń stwarzanych przez urządzenia techniczne oraz inicjowanie zmian w normach i przepisach o dozorze technicznym w celu zapewnienia bezpiecznej pracy urządzeń technicznych,
3) określanie kryteriów ustalania form dozoru technicznego,
4) ustalanie programów szkolenia pracowników jednostek gospodarki uspołecznionej, upoważnianych do wykonywania określonych czynności dozoru technicznego,
5) określanie kierunków szkolenia projektantów, wytwórców urządzeń oraz osób obsługujących, naprawiających i konserwujących urządzenia w zakresie bezpiecznej pracy urządzeń technicznych,
6) prowadzenie działalności popularyzatorskiej w zakresie bezpiecznej pracy urządzeń technicznych oraz organizowanie konsultacji w tej dziedzinie,
7) opracowywanie projektów norm określających zasady i warunki bezpiecznej pracy urządzeń technicznych.
3. Do zakresu działania Urzędu w dziedzinie nadzoru nad organizowaniem i wykonywaniem dozoru technicznego należy w szczególności:
1) kontrolowanie wykonywania dozoru technicznego przez podległe inspektoraty dozoru technicznego, w tym prawidłowości ustalania form wykonywania dozoru technicznego nad urządzeniami technicznymi,
2) koordynowanie działalności w zakresie uzgadniania wymagań technicznych lub warunków technicznych dozoru technicznego dla importowanych urządzeń technicznych oraz materiałów i elementów stosowanych do budowy i naprawy urządzeń technicznych lub nabycia za granicą licencji na ich produkcję,
3) inicjowanie przedsięwzięć mających na celu zapewnienie organizacyjno-technicznych i ekonomicznych warunków wykonywania dozoru technicznego,
4) szkolenie pracowników dozoru technicznego,
5) występowanie z wnioskami o zmianę wysokości opłat za czynności organów dozoru technicznego.
§ 3.Do zakresu działania Urzędu, oprócz działań wymienionych w § 2, należy również współpraca z Polskim Komitetem Normalizacji, Miar i Jakości w dziedzinie działalności normalizacyjnej, dotyczącej zagadnień bezpiecznej pracy urządzeń technicznych, a w szczególności:
1) udział w pracach związanych z programowaniem I planowaniem prac normalizacyjnych,
2) wnioskowanie i opiniowanie projektów norm związanych z bezpieczną pracą urządzeń technicznych,
3) uczestniczenie w pracach normalizacyjnych, wynikających z międzynarodowej współpracy normalizacyjnej.
Rozdział 3
Szczegółowy zakres działania inspektoratów dozoru technicznego
§ 4. Do zakresu działania inspektoratów dozoru technicznego należy w szczególności:
1) uzgadnianie dokumentacji urządzeń technicznych w zakresie zgodności z przepisami o dozorze technicznym i warunkami dozoru technicznego,
2) przeprowadzanie kontroli określonych materiałów i elementów przeznaczonych do budowy i naprawy urządzeń technicznych,
3) przeprowadzanie badań technicznych urządzeń przed wydaniem decyzji zezwalającej na eksploatacją lub dopuszczającej do obrotu,
4) prowadzenie ewidencji urządzeń technicznych,
5) ustalanie formy wykonywania dozoru technicznego,
6) prowadzenie postępowania w sprawach:
a) uprawnień do wytwarzania materiałów i elementów stosowanych do budowy i naprawy urządzeń technicznych,
b) uprawnień do wytwarzania urządzeń technicznych,
c) uprawnień do dokonywania napraw urządzeń technicznych,
d) zezwalania na eksploatację urządzeń technicznych,
e) wstrzymywania eksploatacji urządzeń technicznych, wycofywania urządzeń z obrotu i wstrzymywania ich wytwarzania,
f) dopuszczania urządzeń technicznych do obrotu,
g) zawieszania lub cofania uprawnień do wytwarzania materiałów, elementów lub urządzeń technicznych w wypadkach określonych w art. 8 ust. 4 ustawy,
h) wyrażania zgody na dokonywanie przeróbek urządzeń technicznych,
7) wydawanie upoważnień pracownikom jednostek gospodarki uspołecznionej do wykonywania określonych czynności z zakresu dozoru technicznego,
8) wykonywanie badań i kontroli stanu urządzeń technicznych,
9) sprawdzanie kwalifikacji osób projektujących, wytwarzających, obsługujących, konserwujących i naprawiających urządzenia techniczne,
10) wykonywanie kontroli nad przestrzeganiem przepisów dozoru technicznego oraz norm i zasad z zakresu bezpiecznej pracy urządzeń technicznych,
11) prowadzenie doradztwa w zakresie bezpiecznej pracy urządzeń technicznych.
§ 5.Do zakresu działania inspektoratów dozoru technicznego należy ponadto:
1) prowadzenie działalności mającej na celu podnoszenie kwalifikacji pracowników inspektoratów,
2) prowadzenie szkoleń dla pracowników jednostek gospodarki uspołecznionej, upoważnianych do wykonywania określonych czynności dozoru technicznego. oraz dla osób projektujących, wytwarzających, obsługujących, naprawiających i konserwujących urządzenia techniczne.
Rozdział 4
Specjalistyczne organy dozoru technicznego
§ 6. Specjalistycznymi organami dozoru technicznego są:
1) organy kolejowego dozoru technicznego i organy dozoru technicznego żeglugi morskiej, podlegające Ministrowi Transportu, Żeglugi i Łączności,
2) organy wojskowego dozoru technicznego podlegające Ministrowi Obrony Narodowej.
§ 7.Specjalistycznemu dozorowi technicznemu organów kolejowego dozoru technicznego podlegają urządzenia techniczne:
1) zainstalowane na obszarze kolejowym, w kolejowych pojazdach szynowych oraz na bocznicach kolejowych,
2) osobowe koleje linowe i wyciągi narciarskie,
3) zbiorniki cystern w ruchu kolejowym, drogowym i żegludze śródlądowej,
4) inne urządzenia techniczne eksploatowane przez przedsiębiorstwo państwowe "Polskie Koleje Państwowe" oraz inne przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Transportu, Żeglugi i Łączności.
§ 8.1. Specjalistycznemu dozorowi technicznemu organów dozoru technicznego żeglugi morskiej podlegają następujące urządzenia techniczne na statkach morskich, pontonach, w dokach i w portach morskich:
1) urządzenia ciśnieniowe,
2) bezciśnieniowe zbiorniki (cysterny),.
3) dźwignice służące do przeładunku towarów.
2. Specjalistycznemu dozorowi technicznemu żeglugi morskiej podlegają ponadto:
1) urządzenia techniczne w ciągach technologicznych portowych baz przeładunkowych, których miejscem pracy jest teren administrowany przez urzędy morskie,
2) urządzenia techniczne, stanowiące wyposażenie innych stanowisk zlokalizowanych na terenie przeznaczonym do prac przeładunkowych i innych czynności wchodzących w zakres obsługi żeglugi morskiej.
§ 9.Specjalistycznemu dozorowi technicznemu organów wojskowego dozoru technicznego podlegają urządzenia techniczne zainstalowane lub użytkowane w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej, na terenie wojskowych obiektów zamkniętych oraz w jednostkach wojskowych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych.
§ 10.Specjalistyczne organy dozoru technicznego wykonują również dozór techniczny nad innymi urządzeniami technicznymi w toku ich eksploatacji i napraw, jeżeli znajdują się w obszarze właściwości tych organów.
Rozdział 5
Szczegółowy tryb wykonywania czynności dozoru technicznego
§ 11. Czynności dozoru technicznego wykonuje się w jednostkach gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej projektujących urządzenia techniczne, wytwarzających urządzenia techniczne, a także materiały i elementy do ich budowy i naprawy oraz eksploatujących i naprawiających urządzenia techniczne, zwanych dalej "jednostkami".
§ 12.Czynności dozoru technicznego wykonuje pracownik organu dozoru technicznego, zwany dalej "inspektorem".
§ 13.Czynności dozoru technicznego, określone w art. 31 ust. 1 ustawy, mogą również wykonywać upoważnieni pracownicy jednostek gospodarki uspołecznionej.
§ 14.Inspektor nie podlega rewizji osobistej przewidzianej w wewnętrznych regulaminach jednostki, w której wykonuje czynności dozoru technicznego.
§ 15.Czynności dozoru technicznego wykonuje się w dniach i godzinach pracy obowiązujących w jednostce, a w razie potrzeby również w dniach wolnych od pracy i poza godzinami pracy, po uzgodnieniu z kierownikiem jednostki.
§ 16.Inspektor jest uprawniony do:
1) wstępu za okazaniem upoważnienia i legitymacji służbowej, bez potrzeby, uzyskiwania przepustki, do pomieszczeń i obiektów, w których znajdują się urządzenia techniczne,
2) poruszania się w tych pomieszczeniach i obiektach, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej,
3) dostępu do urządzeń technicznych,
4) żądania od kierownika jednostki niezbędnych informacji i przedstawiania koniecznych dokumentów oraz materiałów,
5) przeprowadzania w uzgodnionych terminach badań, prób i pomiarów oraz innych czynności potrzebnych do ustalenia stanu urządzenia technicznego, prawidłowości jego eksploatacji lub naprawy, a także prawidłowości wykonania określonych materiałów i elementów stosowanych do budowy i naprawy urządzenia technicznego,
6) wydawania zaleceń pokontrolnych.
§ 17.Czynności dozoru technicznego inspektor wykonuje w obecności kierownika jednostki lub osoby upoważnionej.
§ 18.Inspektor jest obowiązany do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązujących w jednostce kontrolowanej.
§ 19.Kierownik jednostki, w której są wykonywane czynności dozoru technicznego, w celu sprawnego ich przeprowadzenia jest obowiązany zapewnić bezpieczne warunki pracy przez umożliwienie bezpiecznego dostępu do badanego urządzenia technicznego, w szczególności spowodowanie wstrzymania w bezpośrednim otoczeniu badanego urządzenia prac budowlanych, montażowych, remontowych i innych, mogących zagrażać bezpieczeństwu inspektora.
§ 20.Inspektor ma prawo odmówić wykonania czynności dozoru technicznego w razie stwierdzenia niewłaściwych warunków do ich przeprowadzenia, a w szczególności:
1) niedostatecznego stanu przygotowania urządzenia technicznego do badania,
2) niewłaściwego oświetlenia lub występowania oparów utrudniających widoczność,
3) przekroczenia dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich temperatur.
§ 21.1. Z wykonania czynności dozoru technicznego inspektor sporządza protokół.
2. Protokół podpisują inspektor, kierownik jednostki lub jego zastępca albo osoba upoważniona.
3. Jeden egzemplarz protokołu pozostawia się za pokwitowaniem w jednostce.
4. Zbiór protokołów dotyczących danego urządzenia technicznego tworzy księgę rewizyjną urządzenia technicznego, przechowywaną w jednostce.
§ 22.Do pracowników jednostek gospodarki uspołecznionej, o których mowa w § 13, stosuje się odpowiednio przepisy § 16 pkt 3-5 oraz § 17, 19 i 20.
§ 23.1. Z czynności dozoru technicznego upoważniony pracownik dokonuje wpisu do księgi rewizyjnej urządzenia, w której podaje datę wykonania czynności i treść poczynionych ustaleń.
2. W razie konieczności wydania decyzji z zakresu dozoru technicznego, pracownik, o którym mowa w ust. 1 niezwłocznie powiadamia właściwy organ dozoru technicznego.
§ 24.1. Czynnościami dozoru technicznego są objęte również urządzenia techniczne eksploatowane przez osoby fizyczne.
2. Przepisy § 12 i 14-21, dotyczące jednostek, stosuje się odpowiednio podczas wykonywania czynności dozoru technicznego, o których mowa w ust. 1.
Rozdział 6
Przepisy końcowe
§ 25. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lutego 1981 r. w sprawie dozoru technicznego (Dz. U. Nr 8, poz. 34).
§ 26.Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Prezes Rady Ministrów: M. F. Rakowski
