UMOWA
O ROZLICZENIACH WIELOSTRONNYCH W RUBLACH TRANSFEROWYCH I O
UTWORZENIU MIĘDZYNARODOWEGO BANKU WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ,
podpisana w Moskwie dnia 22 października 1963 r.
(Dz.U. z 1973 r., Nr 41, poz. 241; Dz.U. z 2016 r., poz. 165;ostatnia zmiana: Dz.U. z 2022 r., poz. 791)
W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
W dniu 22 października 1963 roku podpisana została w Moskwie Umowa o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej.
Po zaznajomieniu się z powyższą Umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Dano w Warszawie, dnia 29 lutego 1964 roku.
Załącznik do Umowy o rozliczeniach
wielostronnych w rublach transferowych
i o utworzeniu Międzynarodowego
Banku Współpracy Gospodarczej
z dnia 22 października 1963 r. (poz. 259)
Przekład.
UMOWA
O ROZLICZENIACH WIELOSTRONNYCH W RUBLACH TRANSFEROWYCH I O UTWORZENIU MIĘDZYNARODOWEGO BANKU WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ [1]
Rządy Ludowej Republiki Bułgarii, Węgierskiej Republiki Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Mongolskiej Republiki Ludowej, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Rumuńskiej Republiki Ludowej, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej,
kierując się potrzebami rozwoju i pogłębienia międzynarodowego socjalistycznego podziału pracy, dalszego rozszerzania i umacniania stosunków handlowych i ekonomicznych oraz
w celu doskonalenia systemu rozliczeń, jak również wzmocnienia oddziaływania czynników walutowo-finansowych na wykonanie wzajemnych zobowiązań,
uzgodniły, co następuje:
Artykuł I
Rozliczenia wynikające z umów dwustronnych i wielostronnych oraz poszczególnych kontraktów o wzajemnych dostawach towarów, jak również z umów o innych płatnościach między Umawiającymi się Stronami, będą dokonywane od dnia 1 stycznia 1964 roku w rublach transferowych.
Zawartość złota w rublu transferowym wynosi 0,987412 grama czystego złota.
Każdy z krajów członków Banku, posiadająca środki na rachunkach w rublach transferowych, może swobodnie dysponować tymi środkami.
Każdy kraj – członek Banku przy zawieraniu umów handlowych będzie zapewniać zrównoważenie wpływów i płatności w rublach transferowych ze wszystkimi pozostałymi krajami – członkami Banku jako całością w granicach roku kalendarzowego lub innego okresu, uzgodnionego przez kraje – członków Banku. Będzie się przy tym uwzględniać tworzenie lub wykorzystywanie ewentualnych rezerw w rublach transferowych, jak również operacje kredytowe.
Każda z krajów członków Banku zapewni terminowe i pełne wykonanie swoich zobowiązań płatniczych w rublach transferowych wobec innych Umawiających się Stron oraz Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej.
Artykuł II
W celach popierania współpracy gospodarczej i rozwoju gospodarki narodowej Umawiających się Stron, jak również rozszerzenia współpracy tych Stron z innymi krajami, tworzy się Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej z siedzibą w Moskwie.
Członkami – założycielami Banku są Umawiające się Strony.
Bankowi powierza się:
a) prowadzenie rozliczeń wielostronnych w rublach transferowych,
b) kredytowanie operacji w zakresie handlu zagranicznego oraz innych operacji między krajami członkami Banku,
c) gromadzenie i przechowywanie wolnych środków w rublach transferowych,
d) przyjmowanie złota, walut wymienialnych i innych walut od krajów – członków Banku oraz od innych krajów, a także dokonywanie innych operacji złotem, walutami wymienialnymi oraz innymi walutami.
Rada Banku rozpatrzy zagadnienie możliwości dokonywania przez Bank operacji polegających na wymianie rubli transferowych na złoto i waluty wymienialne,
e) wykonywanie innych operacji bankowych, odpowiadających celom i zadaniom Banku, wynikającym z jego Statutu.
Oprócz wyżej wymienionych funkcji Bank może, ze środków własnych bądź pozyskanych, kredytować tworzone przez kraje członkowskie Banku międzynarodowe podmioty gospodarcze, banki oraz inne podmioty, a także banki innych krajów, zgodnie z zasadami i warunkami ustalanymi przez Radę Banku. Bank może, ze środków stawianych do dyspozycji przez kraje zainteresowane, finansować tworzone przez kraje członkowskie Banku międzynarodowe podmioty gospodarcze oraz inne podmioty.
Działalność Banku normuje niniejsza Umowa, Statut Banku, stanowiący nieodłączną część tej Umowy, oraz instrukcje i przepisy, wydawane przez Bank w granicach jego właściwości.
Artykuł III
Kapitał statutowy Międzynarodowego Bantu Współpracy Gospodarczej ustala się w kwocie trzystu milionów rubli transferowych. Na mocy decyzji Rady Banku część tego kapitału statutowego tworzy się w złocie i w walutach wymienialnych. Udziały (kwoty) Umawiających się Stron w tym kapitale ustalone są na podstawie rozmiarów eksportu w ich wzajemnych obrotach i wyniosą dla:
Ludowej Republiki Bułgarii | 17 milionów rubli |
Węgierskiej Republiki Ludowej | 21 milionów rubli |
Niemieckiej Republiki Demokratycznej | 55 milionów rubli |
Mongolskiej Republiki Ludowej | 3 miliony rubli |
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej | 27 milionów rubli |
Rumuńskiej Republiki Ludowej | 16 milionów rubli |
Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich | 116 milionów rubli |
Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej | 45 milionów rubli. |
Wpłata udziałów na kapitał statutowy w rublach transferowych będzie zapewniona przez nadwyżki dostaw towarowych nad importem, ponad zbilansowane dostawy towarowe Umawiających się Stron, do wysokości sum równych udziałom. Wpłaty udziałów na kapitał statutowy Banku (w rublach transferowych) mogą być dokonane przez każdy kraj na jego życzenie w walutach wymienialnych lub w złocie.
Wpłaty będą dokonywane przez każdy z krajów członków Banku w pierwszym roku do wysokości 20% udziału, w następnych zaś stosownie do uchwał Rady Banku.
Wysokość kapitału zakładowego Banku może ulec zwiększeniu za zgodą krajów członkowskich Banku na wniosek Rady Banku.
Wysokość kapitału zakładowego Banku przy przystąpieniu do Banku nowego kraju członkowskiego zwiększa się o wartość jego udziału (kwoty) w tym kapitale. Wysokość, sposób oraz termin wpłaty udziału określa Rada Banku po uzgodnieniu z danym krajem.
Bank posiada kapitał rezerwowy, którego termin, wysokość, cel i sposób utworzenia określa Rada Banku.
Bank może posiadać własne fundusze specjalne tworzone na podstawie uchwały Rady Banku.
Zgodnie z porozumieniami zawartymi między krajami zainteresowanymi a Bankiem, w Banku mogą być tworzone fundusze specjalne ze środków tych krajów.
Artykuł IV
Działalność Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej opiera się na zasadzie całkowitej równości i poszanowania suwerenności krajów – członków Banku.
Przy rozpatrywaniu i rozstrzyganiu zagadnień związanych z działalnością Banku członkom Banku przysługują równe prawa.
Artykuł V
Rozliczenia między Umawiającymi się Stronami będą dokonywane w rublach transferowych za pośrednictwem Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej przy udziale banków Umawiających się Stron. Ustala się następujące podstawowe zasady systemu rozliczeń wielostronnych:
a) rozliczenia dokonywane są na rachunkach w rublach 'transferowych banków krajów członków Banku, otwieranych w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej lub po uzgodnieniu z nim w bankach krajów członków Banku. Bank kraju-eksportera kieruje przy tym odpowiednie dokumenty towarowe i płatnicze bezpośrednio do banku kraju-importera. Banki krajów podają codziennie Międzynarodowemu Bankowi Współpracy Gospodarczej informacje w ustalonej formie z podaniem odpowiednio sumy należności (przypadających im wpłat) lub sumy płatności na korzyść banku eksportera;
b) płatności dokonuje się w granicach posiadanych przez każdy bank na rachunkach w rublach transferowych środków, na które to rachunki zapisywane są wszystkie wpływy na rzecz banku będącego posiadaczem rachunku, w tym kwoty otrzymywanych kredytów;
c) dysponentem środków na rachunkach w rublach transferowych jest bank kraju członka Banku, na imię którego został otwarty rachunek;
d) środki w rublach transferowych banków krajów członków Banku – własne i pochodzące z kredytu – rozgranicza się, w związku z czym otwierane są odrębne rachunki, służące do gromadzenia środków należących do wspomnianych banków, oraz odrębne rachunki pożyczkowe (kredytowe), na których ewidencjonowane jest zadłużenie z tytułu otrzymanych przez te banki kredytów od Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej;
e) przeważającą formą rozliczeń jest inkaso z następnym akceptem (inkaso z natychmiastową zapłatą). Na mocy wzajemnych porozumień między bankami krajów członków Banku mogą być stosowane również inne formy rozliczeń (inkaso ze wstępnym akceptem, akredytywy, przekazy bankowe i inne),
f) Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej wypłaca odsetki od środków pieniężnych na rachunkach i od wkładów według skali zróżnicowanej, w zależności od terminu wkładów.
Na mocy decyzji Rady Banku odsetki od rachunków bieżących mogą nie być obliczane.
Artykuł VI
Bank może udzielać kredytów w rublach transferowych:
a) kredytu rozliczeniowego – na pokrycie zapotrzebowania banków upoważnionych na środki w przypadkach krótkotrwałej nadwyżki płatności nad wpływami. Kredyt ten ma charakter odnawialny. Jest on udzielany niezwłocznie, w miarę potrzeby, w granicach limitu ustalonego przez Radę Banku. Terminu spłaty tego kredytu nie określa się. Zadłużenie z tytułu kredytu może być przenoszone na rok następny;
b) kredyt terminowy – na pokrycie zapotrzebowania banków upoważnionych na środki potrzebne na dłuższe okresy. Kredyt jest udzielany na przedsięwzięcia związane ze specjalizacją i kooperacją produkcji, na rozszerzenie obrotów towarowych, na równoważenie bilansu płatniczego, potrzeby sezonowe itd. Bank udziela tego kredytu na podstawie umotywowanych wniosków banków upoważnionych na ściśle określone terminy w ramach jednego roku, a w poszczególnych przypadkach, na mocy decyzji Rady Banku – do dwóch – trzech lat.
Za korzystanie z kredytu pobierane są odsetki. Wysokość odsetek od kredytów w rublach transferowych ustala Rada Banku kierując się dążeniem, by pobudzać oszczędne wykorzystywanie środków pieniężnych oraz zapewniać rentowność Banku.
Krajom, których eksport ma charakter wybitnie sezonowy, kredyt terminowy na potrzeby sezonowe jest udzielany w trybie ustalonym przez Radę Banku na ulgowych warunkach (w odniesieniu do odsetek).
Artykuł VII
Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej, spełniając powierzone mu funkcje w zakresie rozliczeń i kredytowania, będzie wszelkimi środkami współdziałać w wykonywaniu przez kraje członków Banku zobowiązań z tytułu wzajemnych dostaw towarowych oraz w umacnianiu planowej i płatniczej dyscypliny we wzajemnych rozliczeniach.
W związku z tym upoważnia się Bank do:
a) ograniczania lub całkowitego wstrzymywania kredytów, udzielanych bankom tych krajów członków Banku, które naruszają swoje zobowiązania płatnicze wobec Banku lub innych krajów członków Banku. Ograniczenie i wstrzymanie kredytowania następuje w terminach ustalonych przez Radę Banku;
b) informowania, na podstawie danych znajdujących się w jego dyspozycji, odpowiednich organów, a w razie konieczności, rządów krajów członków Banku, o naruszeniach zobowiązań z tytułu płatności za dostarczone im towary.
Bank, przy dokonywaniu rozliczeń i kredytowaniu w rublach transferowych, zapewni ewidencję wykonywania zobowiązań płatniczych kraje członkowie Banku.
Artykuł VIII
Rozliczenia z tytułu operacji niehandlowych, dokonywane na podstawie wewnętrznych cen detalicznych i opłat za usługi, będą dokonywane na odrębnych rachunkach, w walutach krajowych prowadzonych w bankach krajów członków Banku, na podstawie obowiązujących porozumień między tymi Stronami o rozliczeniach z tytułu płatności niehandlowych. Rachunki te mogą być zasilane z rachunków w rublach transferowych przy zastosowaniu przeliczenia według współczynnika oraz kursu z dopłatą (zniżką) dla płatności niehandlowych, ustalonych we wspomnianych wyżej porozumieniach o rozliczeniach z tytułu płatności niehandlowych. Środki z rachunków płatności niehandlowych mogą być przenoszone na rachunki w rublach transferowych także przy zastosowaniu wspomnianego wyżej współczynnika i kursu.
Artykuł IX
Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej może dokonywać rozliczeń w rublach transferowych z krajami niebędącymi członkami Banku. Zasady i warunki rozliczeń określa Rada Banku w drodze porozumienia z zainteresowanymi krajami.
Artykuł X
Udział krajów w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej i działalność tego Banku nie mogą stanowić jakiejkolwiek przeszkody w rozwoju bezpośrednich stosunków finansowych oraz innych stosunków gospodarczych krajów członków Banku, zarówno między sobą, jak i z innymi krajami.
Artykuł XI
Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej posiada osobowość prawną. Bank posiada zdolność prawną niezbędną do realizacji jego funkcji i osiągnięcia jego celów zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy oraz Statutu Banku.
Jako podmiot międzynarodowy, Bank może zawierać umowy międzynarodowe.
Bank, a także przedstawiciele krajów w Radzie Banku oraz odpowiedzialni funkcjonariusze Banku, korzystają na terytorium każdego z krajów członkowskich Banku z przywilejów i immunitetów niezbędnych do realizacji funkcji i osiągnięcia jego celów przewidzianych niniejszą Umową oraz Statutem Banku. Powyższe przywileje i immunitety określa Statut Banku.
Bank może otwierać na terytorium kraju siedziby Banku, a także na terytorium innych krajów, swoje oddziały, agencje i przedstawicielstwa. Stosunki między Bankiem a krajem siedziby Banku, jego oddziałów, agencji i przedstawicielstw regulują odpowiednie porozumienia.
Artykuł XII
Umawiające się Strony dokonają zmian, wynikających z niniejszej Umowy, w obowiązujących, między nimi umowach dwustronnych, przewidujących rozliczenia za pośrednictwem rachunków clearingowych, albo też zawrą nowe umowy, przewidujące rozliczenia w rublach transferowych.
Po podpisaniu niniejszej Umowy, Umawiające się Strony dokonają wypowiedzenia Umowy o clearingu wielostronnym z dnia 20 czerwca 1957 roku, zgodnie z artykułem 15 tej Umowy.
Zadłużenie Umawiających się Stron, istniejące na dzień 1 stycznia 1964 roku na dwustronnych rachunkach clearingowych, będzie uwzględnione przy zawieraniu umów handlowych na rok 1964 i spłacone w ramach tych umów w rublach transferowych, w trybie uzgodnionym przez zainteresowane Strony.
Artykuł XIII
Do niniejszej Umowy mogą przystąpić i zostać członkami Banku inne kraje. W tym celu kraj zgłasza do Rady Banku oficjalny wniosek z oświadczeniem, że podziela on cele i zasady działalności Banku oraz przyjmuje na siebie zobowiązania, wynikające z niniejszej Umowy oraz Statutu Banku.
Przyjęcie w poczet członków Banku następuje na podstawie uchwały Rady Banku.
Uwierzytelniony w sposób należyty odpis uchwały Rady Banku o przyjęciu w poczet członków Banku nowego kraju jest wysyłany temu krajowi oraz depozytariuszowi niniejszej Umowy. Przystąpienie kraju do Umowy i przyjęcie w poczet członków Banku następuje z dniem otrzymania przez depozytariusza wskazanego dokumentu wraz z dokumentem (wnioskiem) o przystąpienie, o czym depozytariusz zawiadamia kraje członkowskie oraz Bank.
Artykuł XIV
Niniejsza Umowa podlega ratyfikacji I wchodzi w życie i dniem przekazania depozytariuszowi Umowy dokumentów ratyfikacyjnych przez ostatnią z Umawiających się Stron.
Jednakże Umowa będzie obowiązywała tymczasowo od dnia 1 stycznia 1964 roku, o ile nie wejdzie w życie wcześniej zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu.
Artykuł XV
Umowa niniejsza może być zmieniona tylko za zgodą wszystkich krajów członków Banku.
Każdy kraj może zrezygnować z. uczestnictwa w niniejszej Umowie i z członkostwa Banku powiadamiając o tym Radę Banku nie później niż na 6 miesięcy przed terminem zamierzonego wystąpienia. W ciągu tego okresu powinny być uregulowane stosunki między Bankiem i danym krajem wynikające z ich wzajemnych zobowiązań.
O rezygnacji kraju z uczestnictwa w niniejszej Umowie i wystąpieniu z Banku Rada oficjalnie powiadamia depozytariusza niniejszej Umowy
Umowa niniejsza traci moc obowiązującą, jeśli co najmniej 2/3 krajów członków Banku zawiadomi o rezygnacji z uczestnictwa w Umowie i z członkostwa w Banku przy zachowaniu postanowień ustępu drugiego niniejszego artykułu
Artykuł XVI
Niniejsza Umowa będzie przechowywana przez Sekretariat Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, który pełnić będzie funkcją depozytariusza lej Umowy.
Sporządzono w Moskwie, dnia 22 października 1963 roku w jednym egzemplarzu w języku rosyjskim.
Uwierzytelnione odpisy niniejszej Umowy będą rozesłane przez depozytariusza wszystkim Umawiającym się Stronom.
Z upoważnienia Rządu Ludowej Republiki Bułgarii:
(–) S. TODOROW
Z upoważnienia Rządu Węgierskiej Republiki Ludowej:
(–) A. APRO
Z upoważnienia Rządu Niemieckiej Republiki Demokratycznej:
(–) W. RUMPF
Z upoważnienia Rządu Mongolskiej Republiki Ludowej:
(–) D. MOŁOMŻAMTC
Z upoważnienia Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:
(–) P. JAROSZEWICZ
Z' upoważnienia Rządu Rumuńskiej Republiki Ludowej:
(–) A. BIRLADEANU
Z upoważnienia Rządu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich:
(–) M. LESIECZKO
Z upoważnienia Rządu Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej:
(–) O. SIMUNEK
Załącznik do Umowy o rozliczeniach
wielostronnych w rublach transferowych
i o utworzeniu Międzynarodowego
Banku Współpracy Gospodarczej.
STATUT
MIĘDZYNARODOWEGO BANKU WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ
Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej tworzy się na podstawie umowy między rządami Ludowej Republiki Bułgarii, Węgierskiej Republiki Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Mongolskiej Republiki Ludowej, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Rumuńskiej Republiki Ludowej, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej w celu popierania Współpracy gospodarczej i rozwoju gospodarki narodowej krajów-członków Banku oraz rozszerzania ich handlowych i gospodarczych stosunków z innymi krajami.
I.
Postanowienia ogólne
Artykuł 1.
Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej, zwany dalej Bankiem, organizuje i przeprowadza operacje rozliczeniowe, kredytowe, finansowe oraz inne operacje bankowe.
Artykuł 2.
1. Bank jest osobą prawną pod nazwą „Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej”.
2. Bank jest uprawniony:
a) zawierać umowy, a także dokonywać wszelkiego rodzaju transakcji w zakresie swojej właściwości,
b) nabywać, dzierżawić i zbywać majątek,
c) występować jako strona w postępowaniu sądowym i arbitrażowym,
d) otwierać na terytorium państwa siedziby Banku, a także na terytorium innych państw, oddziały i agencje oraz posiadać przedstawicieli,
e) wydawać instrukcje i regulaminy w sprawach wchodzących w zakres jego właściwości,
f) dokonywać innych czynności w celu wykonania zadań nałożonych na niego przez niniejszy Statut.
3. Bank odpowiada za swoje zobowiązania w granicach własnego majątku. Bank nie odpowiada za zobowiązania krajów-członków Banku, jak również kraje-członkowie Banku nie odpowiadają za zobowiązania Banku.
4. Bank posiada pieczęć z napisem: „Międzynarodowy Bank Współpracy Gospodarczej”. Oddziały i agencje Banku posiadają pieczęć z takim samym napisem, z dodaną nazwą oddziału lub agencji.
Siedzibą Banku jest Moskwa, ZSRR.
Artykuł 3.
Bank gwarantuje tajemnicę operacji, rachunków i wkładów klientów i korespondentów.
Wszyscy odpowiedzialni funkcjonariusze i pracownicy Banku są zobowiązani zachowywać tajemnicę operacji, rachunków i wkładów Banku, jego klientów i korespondentów.
II.
Kapitał i fundusze Banku.
Artykuł 4.
Bank posiada kapitał statutowy i rezerwowy. Bank może posiadać także fundusze specjalne.
Artykuł 5.
Kapitał statutowy Banku wynosi 300 milionów rubli transferowych i tworzy się przez wniesienie udziałów w rublach transferowych. Na mocy decyzji Rady Banku część tego kapitału statutowego tworzy się w złocie i walutach wymienialnych
Kraj-członek Banku uprawniony jest do wniesienia udziału na kapitał statutowy (w rublach transferowych) także w walutach wymienialnych lub w złocie.
Udziały na kapitał statutowy wnosi się w trybie i w terminach ustalonych przez Radę Banku.
Kapitał statutowy Banku służy na zabezpieczenie jego zobowiązań i jest wykorzystywany na cele przewidziane Statutem Banku.
Wysokość kapitału zakładowego Banku może zostać podwyższona zgodnie z postanowieniami artykułu III Umowy.
Udziały kraju podlegają zwrotowi w przypadku wystąpienia kraju z Banku, przy czym z sumy udziału potrąca się sumę zadłużenia tego kraju w Banku.
W przypadku zaprzestania działalności przez Bank, udziały i inne posiadane środki Banku, po zaspokojeniu roszczeń wierzycieli z tytułu jego zobowiązań, podlegają zwrotowi krajom, które są członkami Banku, oraz podziałowi pomiędzy nimi, z wyjątkiem kwot przeznaczonych na pokrycie zadłużeń przy wzajemnym regulowaniu roszczeń krajów członkowskich Banku.
Artykuł 6.
Krajowi, który wniósł udział na kapitał statutowy Banku, wydaje się świadectwo, które jest potwierdzeniem i dowodem wpłacenia udziału.
Artykuł 7.
Bank posiada kapitał rezerwowy, którego termin, wysokość, cele i tryb tworzenia określa Rada Banku.
Artykuł 8.
Bank może posiadać własne fundusze specjalne. Cele, wysokość, terminy i warunki tworzenia oraz wykorzystania tych funduszy określa Rada Banku.
W Banku mogą być tworzone fundusze specjalne ze środków krajów zainteresowanych. Cele, wysokość, zasady tworzenia oraz wykorzystania tych funduszy określają porozumienia między krajami zainteresowanymi a Bankiem.
III.
Operacje Banku.
Operacje rozliczeniowe Banku.
Artykuł 9.
Bank organizuje i przeprowadza rozliczenia wielostronne w rublach transferowych w zakresie handlowych i innych operacji.
Rozliczenia przeprowadza się w rublach transferowych na rachunkach banków krajów członkowskich, zwanych dalej bankami upoważnionymi, otwartych w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej lub po porozumieniu z nim – w innych upoważnionych bankach.
Płatności są dokonywane przez Bank w granicach środków posiadanych przez każdy upoważniony bank na rachunkach w rublach transferowych.
Artykuł 10.
Bank może otwierać rachunki w rublach transferowych dla tworzonych przez kraje członkowskie Banku międzynarodowych podmiotów gospodarczych, banków oraz innych podmiotów, a także banków i podmiotów innych krajów oraz przeprowadzać rozliczenia na tych rachunkach na zasadach ustalanych przez Bank.
Artykuł 11.
Bank przyjmuje i lokuje środki w rublach transferowych i innych walutach na podstawie zasad, ustalanych przez Radę Banku. Bank dokonuje również innych operacji bankowych.
Rada Banku ustala zasady dokonywania operacji, otwierania, prowadzenia i zamykania rachunków bankowych.
Właściciele rachunków posiadający środki na rachunkach w Banku w rublach transferowych oraz w innych walutach mogą swobodnie dysponować tymi środkami.
Artykuł 12.
Od środków w rublach transferowych przechowywanych na rachunkach w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej są naliczane i wypłacane odsetki w wysokości ustalanej przez Radę Banku.
Artykuł 13.
Bank może dokonywać operacje rozliczeniowe, związane z finansowaniem inwestycji i kredytowaniem przedsiębiorstw i innych obiektów wspólnie budowanych, rekonstruowanych i eksploatowanych przez zainteresowane kraje.
Artykuł 14.
Bank może przeprowadzać rozliczenia w rublach transferowych także z krajami nie będącymi członkami Banku. Tryb i warunki przeprowadzania takich rozliczeń w rublach transferowych ustala Rada Banku na podstawie porozumienia z zainteresowanymi krajami.
Artykuł 15.
Bank może wystawiać czeki w rublach transferowych i innych walutach oraz przeprowadzać operacje tymi czekami, a także czekami innych banków. Na podstawie uchwały Rady Banku mogą być wysławiane również inne dokumenty płatnicze.
Artykuł 16.
Bank może wystawiać gwarancje za zobowiązania pieniężne banków krajów-członków, innych osób prawnych, a także osób fizycznych.
Artykuł 17.
Bank może współpracować lub uczestniczyć w organizacjach, których działalność odpowiada zadaniom Banku.
Artykuł 18.
Bank zawiera z innymi bankami i organizacjami międzynarodowymi porozumienia o trybie rozliczeń i sposobie prowadzenia rachunków otwieranych w Banku, a także umowy z korespondentami oraz inne umowy.
Operacje kredytowe Banku.
Artykuł 19.
Bank udziela kredytów upoważnionym bankom. Kredyty udzielane są na określone cele pod warunkiem zwrotu w ustalonych terminach.
Cele, na które udzielane są kredyty, tryb ich udzielania, zabezpieczania oraz spłaty ustala Rada Banku.
Bank może również udzielać kredytów tworzonym przez kraje członkowskie Banku międzynarodowym podmiotom gospodarczym, bankom oraz innym podmiotom, a także bankom innych krajów, zgodnie z zasadami i warunkami ogólnymi ustalanymi przez Radę Banku.
Artykuł 20.
Dla przeprowadzenia operacji kredytowych Bank sporządza plany kredytowe.
Plany kredytowe Banku są sporządzane na podstawie wniosków kredytowych upoważnionych banków opartych o dane planów rozwoju gospodarki narodowej oraz handlu zagranicznego, kontraktów i umów handlowych. Plany kredytowe Banku uwzględniają również wnioski kredytowe tworzonych przez kraje członkowskie Banku międzynarodowych podmiotów gospodarczych, banków oraz innych podmiotów, a także wnioski kredytowe banków innych krajów. Przy sporządzeniu planów kredytowych Bank wykorzystuje również własne dane i obliczenia. Plany kredytowe są zatwierdzane przez Radę Banku. Wniosek upoważnionego banku kraju o udzielenie kredytu powyżej sum przewidzianych w planie kredytowym Bank rozpatruje, biorąc pod uwagę przedstawione przez upoważniony bank dane o stanie wykonania przez kraj umów handlowych i inne niezbędne materiały.
Artykuł 21.
Za otrzymane w Banku kredyty kredytobiorcy opłacają odsetki w wysokości ustalonej przez Radę Banku.
Artykuł 22.
Spłata udzielonego przez Bank kredytu następuje z nadejściem terminu płatności w trybie ustalonym przez Radę Banku.
Artykuł 23.
Bank może, ze środków stawianych do dyspozycji przez kraje zainteresowane, finansować tworzone przez kraje członkowskie Banku międzynarodowe podmioty gospodarcze oraz inne podmioty.
Artykuł 24.
Bank może udzielać i zaciągać kredyty i pożyczki w walutach wymienialnych i innych walutach, na podstawie porozumień z bankami i innymi podmiotami i instytucjami krajów będących i niebędących członkami Banku, przeprowadzać operacje depozytowe, arbitrażowe, wekslowe, gwarancyjne, rozliczeniowe i inne operacje w tych walutach przyjęte w międzynarodowej praktyce bankowej, a także operacje ze złotem.
IV.
Zarządzanie Bankiem.
Artykuł 25.
Organami zarządzania Bankiem są Rada i Zarząd Banku.
Rada Banku.
Artykuł 26.
Rada Banku jest wyższym organem zarządzania, sprawującym ogólne kierownictwo działalności Banku.
Rada Banku składa się z przedstawicieli wszystkich krajów-członków Banku, przy czym każdy kraj-członek Banku posiada jeden glos niezależnie od wysokości udziału tego kraju w kapitale Banku.
Członkowie Rady Banku są wyznaczani przez rządy krajów-członków Banku.
Posiedzenia Rady Banku odbywają się w miarę potrzeby, jednak nie rzadziej niż dwa razy na rok.
Na posiedzeniach Rady przewodniczą kolejno przedstawiciele każdego kraju-członka Banku.
Artykuł 27.
Decyzje Rady Banku podejmowane są jednomyślnie.
Przepisy proceduralne Rady określa sama Rada.
Artykuł 28.
Rada Banku rozpatruje i decyduje o zasadniczych sprawach, określających politykę i kierunek pracy Banku:
a) określa ogólny kierunek działalności Banku w zakresie nawiązania stosunków i współpracy Banku z bankami krajów – członków, bankami innych krajów, z organizacjami finansowo-bankowymi, innymi międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi, jak również współpracy lub udziału w organizacjach, których działalność odpowiada zadaniom Banku,
b) zatwierdza na wniosek Zarządu Banku kredytowe i inne plany Banku, sprawozdanie roczne, bilans i podział zysku Banku; określa zasady planowania kredytów i środków, jak również dokonywania operacji kredytowych i innych operacji bankowych; ustala wielkość odsetek od kredytów, wkładów, rachunków bieżących i innych w rublach transferowych, strukturę i etaty Banku oraz preliminarz wydatków administracyjnych Banku,
c) tworzy własne fundusze specjalne Banku,
d) mianuje Przewodniczącego i członków Zarządu Banku,
e) powołuje Komisję Rewizyjną Banku, rozpatruje jej sprawozdania i podejmuje decyzje w sprawie tych sprawozdań,
f) podejmuje decyzje o otwieraniu i zamykaniu oddziałów, agencji i przedstawicielstw Banku,
g) rozpatruje sprawozdania Zarządu Banku o jego działalności i podejmuje decyzje w sprawie tych sprawozdań,
h) podejmuje decyzje o przyjęciu nowych członków Banku,
i) zatwierdza regulamin pracy pracowników Banku,
j) sprawuje inne funkcje, wynikające z Umowy oraz niniejszego Statutu, niezbędne dla realizacji celów i zadań Banku.
Zarząd Banku.
Artykuł 29.
Zarząd Banku jest organem wykonawczym i bezpośrednio operatywną działalnością Banku w granicach pełnomocnictw, udzielonych mu niniejszym Statutem i stosownie do decyzji Rady Banku.
Zarząd odpowiada przed Radą Banku i składa jej sprawozdania.
Zarząd składa się z Przewodniczącego i członków Zarządu, wyznaczanych spośród obywateli wszystkich krajów-członków Banku na okres do 5 lat. Liczbę członków Zarządu ustala Rada Banku.
W przypadku czasowej nieobecności Przewodniczącego Zarządu jego obowiązki przechodzą na jednego z członków Zarządu, stosownie do decyzji Zarządu.
W wykonywaniu swoich obowiązków służbowych Przewodniczący i członkowie Zarządu działają w charakterze odpowiedzialnych funkcjonariuszy międzynarodowych, niezależnie od organizacji i osób urzędowych krajów, których są obywatelami.
Artykuł 30.
Zarząd Banku w osobie Przewodniczącego lub innych upoważnionych przez Zarząd odpowiedzialnych funkcjonariuszy Banku reprezentuje Bank we wszystkich zagadnieniach i sprawach Banku przed osobami urzędowymi, państwowymi i międzynarodowymi organizacjami oraz innymi osobami prawnymi i wnosi w imieniu Banku roszczenia i pozwy w sądzie i arbitrażu.
Zarząd Banku może udzielać odpowiedzialnym funkcjonariuszom Banku pełnomocnictw szczególnych do występowania w jego imieniu.
Do zaciągania zobowiązań i udzielania pełnomocnictw w imieniu Banku wymagane są dwa podpisy – Przewodniczącego i członka Zarządu, a w razie nieobecności Przewodniczącego – dwóch członków Zarządu Banku, z których jeden powinien być członkiem Zarządu, pełniącym obowiązki Przewodniczącego Zarządu lub innych funkcjonariuszy Banku upoważnionych do tego przez Zarząd Banku.
Artykuł 31.
Zarząd Banku rozpatruje podstawowe zagadnienia, dotyczące operatywnej działalności Banku, a w szczególności:
a) zagadnienia, które stosownie do postanowień niniejszego Statutu wymagają decyzji lub zatwierdzeń, należących do właściwości Rady Banku, i przygotowuje odpowiednie materiały i wnioski do rozpatrzenia przez Radę Banku,
b) sprawy trybu podpisywania dokumentów pieniężno-rozliczeniowych i korespondencji w imieniu Banku, trybu podpisywania i wystawiania pełnomocnictw w imieniu oddziałów i agencji Banku, formy dokumentów pieniężno-rozliczeniowych, stosowanych w stosunkach Banku z jego klientami, stawek procentowych dla kredytów, wkładów, rachunków bieżących i innych – stosownie do decyzji Rady Banku, wysokość stawek prowizyjnych za wykonywanie zleceń swoich klientów i korespondentów, trybu i warunków wydawania przez Bank gwarancji, jak również warunków przyjmowania do dyskonta i jako gwarancji weksli i innych zobowiązań pieniężnych,
c) sprawy kontroli działalności departamentów i wydziałów Banku, jego oddziałów, agencji i przedstawicieli,
d) sprawy dotyczące wykorzystania majątku i środków Banku.
Do kompetencji Zarządu należy również:
– sporządzanie planów kredytowych Banku i przedstawianie ich do zatwierdzenia przez Radę Banku;
– zatwierdzanie instrukcji w sprawie trybu dokonywania operacji kredytowych i innych operacji bankowych na podstawie zasad ustalanych przez Radę Banku;
– ustalanie kontaktów z organizacjami finansowo-bankowymi i innymi międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi, stosownie do decyzji Rady Banku w sprawie ogólnego kierunku działalności Banku w tej dziedzinie, oraz informowanie Rady Banku o tych sprawach;
– ustalanie liczby etatów i wysokości płac personelu obsługującego i technicznego w granicach zatwierdzanego przez Radę Banku funduszu płac na te cele
Zarząd Banku, w granicach swojej właściwości, ma prawo przedstawiać wnioski do rozpatrzenia przez Radę Banku.
Tryb pracy Zarządu określa sam Zarząd.
Decyzje podjęte przez Zarząd Banku są protokółowane. Dla wykonania decyzji Zarządu mogą być wydawane zarządzenia, instrukcje lub przepisy, które podpisuje Przewodniczący Zarządu lub na podstawie jego upoważnienia – jeden z członków Zarządu.
Artykuł 32.
Przewodniczący Zarządu kieruje działalnością Zarządu Banku i podejmuje kroki w celu zabezpieczenia wykonania zadań, nałożonych na Bank przez niniejszy Statut.
Przewodniczący Zarządu:
a) dysponuje, zgodnie z niniejszym Statutem i decyzjami Rady Banku, całym majątkiem i środkami Banku,
b) reprezentuje Bank,
c) wydaje zarządzenia i podejmuje decyzje w sprawach operatywnej działalności Banku,
d) podpisuje zobowiązania i pełnomocnictwa w imieniu Banku zgodnie z artykułem 30 niniejszego Statutu,
e) przyjmuje i zwalnia pracowników Banku, z wyjątkiem dyrektorów będących członkami Zarządu Banku, oraz ustala, zgodnie z zatwierdzonymi przez Rade Banku etatami i preliminarzem wydatków administracyjnych, wysokość uposażeń i premiuje wyróżniających się pracowników,
f) pełni inne funkcje wynikające z niniejszego Statutu i decyzji Rady Banku.
V.
Organizacja Banku.
Artykuł 33.
Bank posiada departamenty, wydziały, oddziały, agencje i przedstawicielstwa, tworzone stosownie do struktury Banku, zatwierdzanej przez Radę Banku.
Personel Banku kompletuje się z obywateli państw-członków Banku, stosownie do regulaminu pracy pracowników Banku.
Dla niezależnego wypełniania swoich obowiązków, pracownikom Banku przyznaje się przywileje i immunitety stosownie do artykułu 40 niniejszego Statutu.
VI.
Rewizja działalności Banku.
Artykuł 34.
Rewizja działalności Banku, obejmująca również sprawdzenie rocznego sprawozdania Zarządu Banku, kasy i majątku, kontrolę inwentarza, sprawozdawczości i trybu załatwiania spraw przez Bank, kontrolę jego oddziałów i agencji, należy do Komisji Rewizyjnej, wyznaczonej przez Radę Banku na okres dwóch lat, w składzie: Przewodnicy Komisji i pięciu członków.
Przewodniczący i członkowie Komisji Rewizyjnej nie mogą zajmować w Banku jakichkolwiek innych stanowisk.
Organizację i tryb rewizji określa Rada Banku.
Artykuł 35.
Zarząd Banku przedstawia Komisji Rewizyjnej wszystkie materiały niezbędne dla przeprowadzenia rewizji.
Komisja Rewizyjna przedkłada sprawozdania Radzie Banku.
VII.
Tryb rozpatrywania sporów.
Artykuł 36.
Roszczenia przeciwko Bankowi mogą być zgłaszane w okresie dwóch lat od chwili powstania prawa do powództwa.
Artykuł 37.
Spory Banku z jego klientami z krajów członkowskich Banku zgodnie z porozumieniem stron są rozpatrywane w arbitrażu, wybieranym spośród arbitraży działających, lub utworzonym.
W razie braku wyżej wymienionego porozumienia, spór przekazuje się pod rozpatrzenie arbitrażu przy Izbie Handlowej państwa siedziby Banku.
VIII.
Przywileje i immunitety Banku i jego odpowiedzialnych funkcjonariuszy.
Artykuł 38.
1. Majątek Banku, jego aktywa i dokumenty, niezależnie od miejsca, .w którym się znajdują, oraz operacje Banku korzystają z immunitetu od jakiejkolwiek formy ingerencji administracyjnej i sądowej, z wyjątkiem przypadków, kiedy i Bank, sam zrzeknie się immunitetu. Pomieszczenia Banku, a także jego oddziałów, agencji i przedstawicielstw na terytorium któregokolwiek z krajów-członków Banku są nietykalne.
2. Bank na terytorium krajów-członków Banku:
a) jest zwolniony od wszystkich bezpośrednich podatków i opłat tak ogólnopaństwowych, jak i terenowych. Zasada ta nie odnosi się do płatności za wykonane usługi komunalne i inne,
b) jest zwolniony od opłat celnych i ograniczeń przy wwozie i wywozie przedmiotów przeznaczonych do użytku służbowego,
c) korzysta na terytorium każdego kraju-członka Banku ze wszystkich ulg w zakresie pierwszeństwa, taryf i stawek pocztowych oraz telegraficznych i telefonicznych, z których w tym państwie korzystają przedstawicielstwa dyplomatyczne.
Artykuł 39.
1. Przedstawicielom państw w Radzie Banku przyznaje się na terytorium każdego z krajów-członków Banku następujące przywileje i immunitety przy wykonywaniu ich obowiązków służbowych:
a) immunitet od aresztu osobistego bądź zatrzymania, a także od jurysdykcji sądów w odniesieniu do wszystkich czynności, których mogą dokonać w charakterze przedstawicieli,
b) nietykalność wszelkich papierów i dokumentów,
c) takie same ulgi celne w odniesieniu do bagażu osobistego, które w danym państwie przyznaje się pracownikom dyplomatycznym odpowiedniej rangi,
d) zwolnienie od powinności osobistych oraz od bezpośrednich podatków i opłat w odniesieniu do sum pieniężnych wypłacanych przez kraj delegujący.
2. Przywileje i immunitety, przewidziane w niniejszym artykule, przyznaje się wymienionym w nim osobom wyłącznie w sprawach służbowych. Każdy kraj-członek Banku jest uprawniony i obowiązany zrzec się immunitetu swojego przedstawiciela we wszystkich sprawach, w których, według zdania tego kraju, immunitet przeszkadza wymiarowi sprawiedliwości, a zrzeczenie się immunitetu nie przyniesie uszczerbku celom, dla których został ustanowiony.
3. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie mają zastosowania w stosunkach pomiędzy przedstawicielem a organami kraju, którego jest on obywatelem.
Artykuł 40.
1. Rada Banku; na wniosek Zarządu Banku, określa Kategorie odpowiedzialnych funkcjonariuszy Banku, na których rozciągają się postanowienia niniejszego artykułu. Nazwiska tych funkcjonariuszy Przewodniczący Zarządu przedstawia okresowo właściwym organom krajów-członków Banku.
2. Odpowiedzialni funkcjonariusze Banku przy wypełnianiu obowiązków służbowych na terytorium każdego kraju-członka Banku:
a) nie podlegają odpowiedzialności sądowej i administracyjnej za wszelkie działania, których mogą oni dokonać w charakterze funkcjonariuszy odpowiedzialnych,
b) zwolnieni są od powinności osobistych i od bezpośrednich podatków i opłat w odniesieniu do wypłaconego im przez Bank wynagrodzenia za pracę. Przepis ten nie rozciąga się na odpowiedzialnych funkcjonariuszy Banku, którzy są obywatelami kraju siedziby Banku, jego oddziału, agencji i przedstawicielstwa,
c) są uprawnieni do takich ulg celnych w odniesieniu do bagażu osobistego, jakie przyznaje się w danym kraju pracownikom dyplomatycznym odpowiedniej rangi.
3. Przywileje i immunitety, przewidziane w niniejszym artykule, przyznaje się odpowiedzialnym funkcjonariuszom Banku wyłącznie w sprawach służbowych.
Przewodniczący Zarządu Banku jest uprawniony i obowiązany zrzec się immunitetu odpowiedzialnego funkcjonariusza Banku we wszystkich przypadkach, w których, według jego zdania, immunitet przeszkadza wymiarowi sprawiedliwości, a zrzeczenie się immunitetu nie przyniesie uszczerbku celom, dla których został ustanowiony. W odniesieniu do Przewodniczącego i członków Zarządu Banku uprawniona do zrzeczenia się immunitetu jest Rada Banku.
IX.
Sprawozdawczość.
Artykuł 41.
Rok operacyjny Banku trwa od 1 stycznia do 31 grudnia włącznie.
Bilanse roczne są publikowane przez Zarząd w trybie określonym przez Radą Banku.
X.
Podział zysku
Artykuł 42
Zysk Banku po zatwierdzeniu sprawozdania rocznego podlega podziałowi na podstawie decyzji Rady Banku i może być przeznaczony na uzupełnienie kapitału rezerwowego i na inne cele.
XI.
Tryb przyjmowania nowych członków Banku i występowania z Banku.
Artykuł 43.
Tryb przyjmowania nowych członków Banku i występowania z Banku określają artykuły XIII i XV Umowy.
XII
Postanowienia końcowe.
Artykuł 44.
Tryb zmiany Statutu.
Każdy kraj-członek Banku może złożyć wniosek o zmianę niniejszego Statutu. Zmiana Statutu Banku może nastąpić jedynie za zgodą wszystkich krajów-członków Banku.
Artykuł 45.
Zaprzestanie działalności Banku.
Bank może zaprzestać działalności stosownie do postanowień ustępu trzeciego artykułu XV Umowy. Terminy i tryb zaprzestania działalności Banku i likwidacji jego spraw są określane przez kraje – członków Banku.
[1] Załącznik zmieniony przez art. 1 i 2 Protokołu o zmianie Porozumienia o utworzeniu i działalności Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r., oraz Statutu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r., sporządzonego w Warszawie dnia 25 listopada 2014 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 791). Zmiana weszła w życie 18 czerwca 2020 r.
Zmiany nie zostały wprowadzone do tekstu.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00