Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 1953-10-24 do 2007-05-03
Wersja archiwalna od 1953-10-24 do 2007-05-03
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRÓW PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ ORAZ ZDROWIA
z dnia 16 września 1953 r.
w sprawie higieny pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a ) i c) oraz ust. 2 i 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. z 1928 r. Nr 35, poz. 325 i z 1950 r. Nr 36, poz. 330) oraz art. 2 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zapobieganiu chorobom zawodowym i ich zwalczaniu (Dz. U. Nr 78, poz. 676) zarządza się, co następuje:
I. Przepisy wstępne.
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie niniejsze dotyczy higieny pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.
II. Pomieszczenia pracy.
§ 2.[Wolna przestrzeń przypadająca na jednego pracownika najliczniejszej zmiany w pomieszczeniach pracy] W pomieszczeniach, w których wykonywane są prace z rtęcią lub jej związkami, zwanych dalej „pomieszczeniami pracy”, powinno przypadać na jednego pracownika najliczniejszej zmiany, poza przestrzenią zajętą przez urządzenia i sprzęty, co najmniej 15 m wolnej przestrzeni. Odległość między stanowiskami pracy powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
§ 3.[Podłoga w pomieszczeniach pracy] Podłoga w pomieszczeniach pracy powinna być gładka, szczelna, bez szpar i pęknięć, z materiału nadającego się do zmywania wodą. Podłoga powinna mieć nachylenie w kierunku ścieku. Miejsca zetknięcia podłogi ze ścianami powinny być szczelne i zaokrąglone.
§ 4.[Powierzchnie ścian i sufitu] Powierzchnie ścian i sufitu w pomieszczeniach pracy powinny być równe, gładkie i nadające się do zmywania. Miejsca zetknięcia się ścian między sobą i z sufitem powinny być szczelne i zaokrąglone.
§ 5.[Mycie ścian, sufitów i podłóg] Ściany, sufity i podłogi pomieszczeń pracy powinny być myte co najmniej raz na dobę.
§ 6.[Zakazy dotyczące przebywania w pomieszczeniach pracy osób nie zatrudnionych bezpośrednio przy pracach z rtęcią] 1. Pomieszczenia pracy powinny być szczelnie oddzielone od innych pomieszczeń zakładu.
2. Zabronione jest przebywanie w pomieszczeniach pracy osób nie zatrudnionych bezpośrednio przy pracach z rtęcią.
§ 7.[Powietrze w pomieszczeniach pracy] 1. Pomieszczenia pracy powinny być dobrze przewietrzane przy pomocy wentylacji nawiewającej z góry i zasysającej z dołu. Wentylacja powinna zapewniać co najmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza na godzinę.
2. Stężenie par rtęci metalicznej w pomieszczeniach pracy nie może przekraczać 0,00001 mg/l.
3. Badanie powietrza w pomieszczeniach pracy na zawartość par rtęci powinno odbywać się nie rzadziej niż raz na tydzień.
§ 8.[Temperatura w pomieszczeniach pracy ogrzewanych w zimnej porze roku] Temperatura w pomieszczeniach pracy ogrzewanych w zimnej porze roku nie może przekraczać 18° C.
§ 9.[Prace związane z przelewaniem rtęci] Prace przy przelewaniu rtęci powinny być wykonywane w szafach wyciągowych (dygestoriach) z mechanicznym wyciągiem.
§ 10.[Wyposażenie stołów do prac z rtęcią metaliczną] 1. Stoły do prac z rtęcią metaliczną powinny mieć górną powierzchnię gładką, bez szpar i pęknięć, z materiału odpornego na działanie rtęci. Krawędzie stołu powinny być podwyższone, a miejsca styku między powierzchnią stołu i krawężnikiem zaokrąglone.
2. Stół powinien być zaopatrzony w rynnę ściekową dla ściekania rozlanej rtęci do naczynia z wodą. Rynna ściekowa nie może być sporządzona z metalu dającego amalgamat z rtęcią.
§ 11.[Rozlanie rtęci] Rtęć rozlana powinna być natychmiast starannie zebrana, a nie dające się zebrać drobne pozostałości powinny być niezwłocznie posypane aktywowanym węglem jodowanym. Zapas takiego węgla powinien znajdować się w szczelnym opakowaniu z oznaczoną aktualną datą ważności. Węgiel ten powinien zawierać 5% wolnego jodu.
§ 12.[Przechowywanie rtęci] 1. Rtęć należy przechowywać w szczelnie zamykanych naczyniach.
2. Nad powierzchnią przechowywanej rtęci powinna znajdować się warstwa wody grubości co najmniej 3 cm.
§ 13.[Przegląd i naprawa urządzeń zawierających rtęć] Przegląd i naprawa urządzeń zawierających rtęć (np. prostowników rtęciowych), nagrzewających się podczas ich pracy, może być wykonywana przy temperaturze tych urządzeń nie przekraczającej + 25° C.
III. Sprzęt ochrony osobistej.
§ 14.[Prace narażające na działanie par rtęci] Przy pracach narażających na działania par rtęci pracownicy powinni używać odpowiedniej odzieży specjalnej oraz nakryć głowy. Odzież specjalna powinna być czyszczona, naprawiana i prana w zakładzie pracy co najmniej raz na tydzień.
§ 15.[Sprzęt do ochrony dróg oddechowych] W razie potrzeby stosowania przy pracach określonych w § 14 sprzętu ochrony dróg oddechowych należy używać aparatów izolujących lub masek z pochłaniaczami par rtęci.
§ 16.[Pracownicy narażeni na rtęcicę] Pracownicy narażeni na rtęcicę powinni codziennie otrzymywać do spożycia w czasie pracy 300 mg witaminy C.
IV. Przepisy higieniczno-sanitarne.
§ 17.[Szatnie oddziałowe] Szatnie oddziałowe dla pracowników zatrudnionych przy pracach z rtęcią lub jej związkami powinny być oddzielne dla odzieży specjalnej i oddzielne dla odzieży domowej.
§ 18.[Pomieszczenia do higieny] Na każdych pięciu pracowników (§ 17) najliczniejszej zmiany powinna przypadać 1 umywalka z bieżącą wodą ciepłą i zimną, zaopatrzona w mydło i szczotki do mycia.
§ 19.[Przedmioty do higieny] 1. Ręczniki należy wydawać do osobistego użytku poszczególnego pracownika (§ 17) i zmieniać je co najmniej raz na tydzień. Ręczniki powinny być prane w zakładzie pracy.
2. Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią lub jej związkami powinni być zaopatrzeni przez zakład pracy w szczoteczki i kubki do mycia zębów i płukania ust.
§ 20.[Zakazy dotyczące spożywania posiłków i palenia tytoniu] Nie wolno spożywać posiłków i palić tytoniu w pomieszczeniach pracy.
§ 21.[Obowiązki pracowników zatrudnionych przy pracach z rtęcią] Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią i jej związkami powinni:
1) przed każdym posiłkiem i po zakończeniu pracy starannie myć ręce, twarz i zęby oraz płukać jamę ustną;
2) po zakończeniu pracy zmieniać odzież roboczą na domową.
V. Nadzór lekarski.
§ 22.[Kwalifikowanie do prac z rtęcią] Do prac z rtęcią i jej związkami mogą być dopuszczone jedynie osoby zakwalifikowane przez lekarza przemysłowego.
§ 23.[Opieka lekarza i lekarza dentysty] 1. Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią i jej związkami powinni znajdować się pod stałą opieką tego lekarza i lekarza dentysty.
2. Pracownicy określeni w ust. 1 powinni być co 3 miesiące poddawani okresowym badaniom lekarskim w ośrodku badań chorób zawodowych.
VI. Przepisy końcowe.
§ 24.[Obowiązek pouczenia pracowników o konieczności stosowania zasad higieny pracy] 1. Kierownictwa zakładów pracy, w których wykonywane są prace z rtęcią i jej związkami, opracują na podstawie niniejszego rozporządzenia instrukcje szczegółowe dostosowane do warunków miejscowych oraz pouczą pracowników o konieczności stosowania zasad higieny pracy.
2. Tekst niniejszego rozporządzenia oraz instrukcji, o których mowa w ust. 1 należy wywiesić w pomieszczeniach pracy w miejscu widocznym i utrzymywać stale w stanie czytelnym.
§ 25.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że przepisy § 3, 4 i 9 w stosunku do istniejących zakładów pracy wchodzą w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia.
Kierownik Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej: St. Zawadzki
Minister Zdrowia: J. Sztachelski