Komentarz do ustawy o CIT 2023 - Art. 16c

I. Uwagi ogólne

[Środki trwałe i WNiP wyłączone z amortyzacji] Ustawodawca określił zamknięty katalog środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które bez względu na okoliczności nie podlegają amortyzacji podatkowej. Należą do nich:

a) grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,

b) budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno-wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe,

c) budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

d) dzieła sztuki i eksponaty muzealne,

e) wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 16b ust. 2 pkt 2 i 2a (zob. komentarz do art. 16b),

f) składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono tę działalność albo jej zaprzestano.

Wydatki ponoszone na nabycie wymienionych składników majątku nie stanowią kosztów podatkowych rozpoznawanych poprzez odpisy amortyzacyjne. Wydatki na nabycie wymienionych składników majątku będą rozpoznawane w momencie zbycia danego składnika majątku.

II. Grunty i prawo wieczystego użytkowania gruntów [art. 16c pkt 1]

Grunty bez wątpienia stanowią środki trwałe. Grunty nie podlegają amortyzacji zarówno w prawie podatkowym, jak i prawie bilansowym. Oznacza to, że w przypadku nieruchomości zabudowanych amortyzacji będą podlegać jedynie budynki. Grunty, na których te budynki są posadowione (bądź prawo ich wieczystego użytkowania), nie podlegają jej. Tym samym, jeżeli w akcie notarialnym przenoszącym własność zabudowanej nieruchomości na nabywającego podatnika sprzedający określił łączną cenę, nie dokonując rozdziału na ceny cząstkowe – odrębnie dla gruntów i odrębnie dla budynków na nich posadowionych – konieczne jest ustalenie ich wartości początkowej, od której będą następnie dokonywane odpisy amortyzacyjne. W tym celu niezbędne jest dokonanie wyodrębnienia kwoty stanowiącej zapłatę za części nieruchomości z łącznej ceny nabycia określonej w akcie notarialnym za całą nieruchomość.