Komentarz do ustawy o CIT 2023 - Art. 16

I. Uwagi wprowadzające

[Katalog kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów – art. 16 ust. 1] Artykuł 16 ust. 1 ustawy o CIT zawiera listę/katalog wydatków, których ustawodawca nie pozwala zaliczyć podatnikom do kosztów podatkowych. Należy przy tym zaznaczyć, że nie oznacza to, iż każdy wydatek, który nie został umieszony w tym przepisie, jest kosztem podatkowym. Każdy wydatek nadal bowiem musi spełnić progowe warunki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT (zob. komentarz do art. 15 ust. 1).

Ustawa o CIT ustala zatem katalog kosztów, które podlegają szczególnej reglamentacji prawnej. Reglamentacja ta może mieć różnoraki charakter. Może polegać na tym, że dany rodzaj wydatku:

1) nie będzie w ogóle stanowić kosztu uzyskania przychodu, niezależnie od innych okoliczności albo

2) będzie uznawany jako koszt uzyskania przychodu tylko w określonej wartości (limitowanie wartości kosztu), albo

3) zostanie zaliczony do kosztów, ale uznanie kosztu będzie odsunięte w czasie do momentu uzyskania przychodu, albo

4) będzie stanowił koszt uzyskania przychodu, jeżeli spełnione będą określone przesłanki.

Właściwe stosowanie katalogu wyłączeń z kosztów podatkowych może wymagać odniesienia do przepisów spoza systemu podatku dochodowego, np. do przepisów:

● z zakresu podatku od towarów i usług,

● z zakresu podatku akcyzowego,

● z zakresu rachunkowości,

● dotyczących Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,

● dotyczących Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

● dotyczących Prawa Pracy,

● dotyczących Bezpieczeństwa i Higieny Pracy,

● dotyczących ubezpieczeń społecznych,

● dotyczących działalności ubezpieczeniowej.

Reglamentowane koszty, można też pogrupować w następujący sposób:

a) koszty związane z nabywaniem, wytwarzaniem i używaniem składników majątku trwałego, a w szczególności:

– realizacja inwestycji,

– nabycie lub wytworzenie i używanie środków trwałych,

– nabycie i używanie wartości niematerialnych i prawnych,

– korzystanie ze środków trwałych, czy wartości niematerialnych i prawnych w ramach umów leasingu;