VAT 2019/2020. Komentarz - Art. 108a

I. Uwagi wstępne

[Zakres przedmiotowy] Komentowany artykuł został dodany 1 lipca 2018 r. Zawiera on przepisy określające tzw. mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment). Jego istotą jest rozdzielenie płatności za nabyty towar lub usługę w taki sposób, że część zapłaty odpowiadająca:

· wartości sprzedaży netto - jest płacona przez nabywcę na rachunek bankowy dostawcy,

· kwocie VAT - jest płacona na specjalne konto dostawcy (tzw. rachunek VAT), którego środkami dostawca może dysponować w bardzo ograniczony sposób (więcej na temat rachunku VAT - zob. komentarz do art. 2 ustawy o VAT).

Dzięki temu dostawca - zważywszy, że nie otrzymuje całej kwoty brutto od nabywcy na swój "zwykły" rachunek bankowy - nie będzie mógł w przypadku przeprowadzenia transakcji gospodarczej, mającej na celu wyłudzenie VAT, szybko zniknąć, zatrzymując dla siebie należny podatek.

[Zmiany od 1 listopada 2019 r.] 1 listopada 2019 r. do art. 108a ustawy o VAT zostanie dodany szereg nowych przepisów. Część z nich określać będzie zakres obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielonej płatności (zob. dodawane art. 108a ust.1a-1e ustawy o VAT) oraz konsekwencje naruszania tego obowiązku (zob. dodawane art. 108a ust. 7 i 8 ustawy o VAT). Pozostałe określą zasady, na jakich możliwe będzie zbiorcze opłacanie faktur z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności (zob. dodawane art. 108 ust. 3a-3c ustawy o VAT).

 

II. Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności [art. 108a ust. 1 i 2-6]

[Dobrowolność stosowania] Do 31 października 2019 r. korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności jest zawsze dobrowolne, tzn. jest uprawnieniem podatników, którzy otrzymują fakturę z wykazaną kwotą VAT (zob. art. 108a ust. 1 ustawy o VAT). Obecnie podatnicy otrzymujący fakturę z wykazaną kwotą VAT zawsze mają wybór, czy opłacić ją z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności, czy w inny sposób.

1 listopada 2019 r. częściowo się to zmieni, gdyż dodane zostaną przepisy określające obowiązkowe stosowanie mechanizmu podzielonej płatności. Od tego dnia stosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie niekiedy obowiązkiem podatników otrzymujących fakturę z wykazaną kwotą VAT. Więcej na ten temat - zob. komentarz do dodawanych art. 108a ust. 1a-1e, 7 i 8 ustawy o VAT.