Komentarz do CIT 2018 - Art. 9a

I. Uwagi ogólne

1

[Cel sporządzania dokumentacji] Według władz skarbowych, nie tylko polskich, częstym zjawiskiem w praktyce podatkowej jest prowadzenie polityki obniżania zobowiązań podatkowych poprzez uczestnictwo w transakcjach między podmiotami powiązanymi i odpowiednie kształtowanie cen transferowych w takich transakcjach. Przepisy podatkowe przeciwdziałają takiej optymalizacji i pozwalają fiskusowi na szacowanie cen stosowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Oczywiście optymalne z punktu widzenia fiskusa byłoby stosowanie między tymi podmiotami takich cen, jakie są stosowane w transakcjach między podmiotami niepowiązanymi, czyli cen rynkowych. Sprawdzaniu tych cen służy między innymi obowiązek podatkowego dokumentowania transakcji.

Na potrzeby komentarza przyjmujemy tu, że cena transferowa (cena transakcyjna) to cena stosowana w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, w szczególności w ramach jednej grupy kapitałowej.

2

[Obowiązek sporządzania dokumentacji] Omawiany przepis nakłada na niektórych podatników (przede wszystkim podmioty powiązane) obowiązek dokumentowania transakcji między podmiotami powiązanymi i transakcji z nimi zrównanymi. Dokumentacja ta jest jednym z podstawowych obowiązków nałożonych na podatników CIT. W dokumentacji podatnicy muszą przekonać organ podatkowy, że prowadzone przez nich transakcje zbliżone są do warunków rynkowych i że ustalając warunki transakcji ze swoim podmiotem powiązanym (przede wszystkim cenę) nie mieli na celu przerzucania dochodu w celu uniknięcia opodatkowania.

Najpoważniejszą sankcją za nieprzedłożenie w trakcie kontroli podatkowej dokumentacji cen transferowych w ciągu siedmiu dni od wezwania, jest opodatkowanie sankcyjną stawką 50% (zobacz komentarz do art. 19 ust. 4). Tą stawką opodatkowuje się różnicę między dochodem, który spółka zadeklarowała, a określonym przez kontrolujących. Organy podatkowe twierdzą, że tylko kompletna dokumentacja chroni przed zastosowaniem sankcyjnej stawki. Taka sankcja przewidziana jest przy tym za brak dokumentacji. Aby jej uniknąć, wystarczy zatem posiadanie przez podatnika właściwie sporządzonej dokumentacji.