Komentarz do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - Rozdział 4.

1. Wymagane dane identyfikacyjne podawane w dokumentach przekazywanych do ZUS

We wszystkich dokumentach związanych z rozliczaniem i opłacaniem składek ZUS oraz przyznawaniem i wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych płatnik, co do zasady, powinien posługiwać się numerem PESEL ubezpieczonego. Obowiązek posługiwania się określonymi danymi identyfikacyjnymi, tj. numerem PESEL (w przypadku ubezpieczonych) oraz numerem NIP (w przypadku firm), zarówno w dokumentach zgłoszeniowych do ubezpieczeń, jak i w dokumentach rozliczeniowych (deklaracjach, imiennych raportach miesięcznych) ma istotne znaczenie dla dokonywania prawidłowych zapisów na kontach ubezpieczonych i płatników składek.

Jakimi identyfikatorami należy się posługiwać w kontaktach z ZUS

 * W sytuacji gdy ubezpieczonemu nie nadano numeru PESEL - należy podawać serię i numer dowodu osobistego lub paszportu.

** Jeżeli płatnikowi składek nie nadano tych numerów lub jednego z nich - należy posługiwać się numerem PESEL lub serią i numerem dowodu osobistego albo paszportu.

2. Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. Wyrejestrowanie z ubezpieczeń

Ustawa systemowa nakłada obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń każdego ubezpieczonego, który podlega tym ubezpieczeniom obowiązkowo (art. 36 ust. 1 ustawy systemowej).

Z reguły obowiązek dokonania zgłoszenia do ubezpieczeń spoczywa na płatniku składek. Dotyczy to przede wszystkim pracowników, zleceniobiorców oraz duchownych będących członkami zakonów lub klasztorów. Od 19 maja 2017 r. osoba prowadząca działalność gospodarczą może dokonać zgłoszenia:

● siebie - jako płatnika składek,

● siebie - jako ubezpieczonego (do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego),

● uprawnionych członków rodziny (do ubezpieczenia zdrowotnego)

na etapie wpisu do CEIDG, bez konieczności udawania się w tym celu do ZUS.

Zmiana nie dotyczy jednak innych osób ubezpieczonych - takich jak przede wszystkim pracownicy, zleceniobiorcy czy nakładcy. Te osoby nadal podlegają zgłoszeniu do ubezpieczeń przez płatnika składek, w obowiązujących dla nich okresach.