Komentarz do VAT 2018 - Art. 120

I. Uwagi wstępne

[Istota procedury] Komentowany artykuł określa szczególną procedurę opodatkowania dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków. Jego przepisy stanowią implementację przepisów art. 312-325 dyrektywy 2006/112.

Istotą tej procedury jest opodatkowanie nie całości otrzymywanej zapłaty (jak w przypadku ustalania podstawy opodatkowania na zasadach ogólnych - zob. art. 29a ust. 1 ustawy o VAT), lecz tylko marży. Opodatkowanie tylko marży pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania. Często się bowiem zdarza, iż uprawnieni do odliczania podatku naliczonego podatnicy VAT dokonują zakupów od podmiotów nieuprawnionych do odliczeń (czy to podmiotów niebędących podatnikami, czy to podatników niemających prawa do odliczenia podatku). W takich sytuacjach nabycie (dostawa) nie jest co prawda opodatkowane VAT, lecz de facto uiszczana cena zawiera nieodliczony uprzednio podatek. Stosowanie zasad ogólnych oznaczałoby, że podatek ten podlegałby opodatkowaniu.

[Fakultatywność] Stosowanie komentowanej procedury jest zawsze dobrowolne. Każda dostawa towarów, która mogłaby zostać opodatkowana według tej procedury, może również zostać opodatkowana na zasadach ogólnych, co ma sens przede wszystkim w przypadku dostaw towarów dokonywanych na rzecz podatników, którym przysługuje prawo do odliczenia całości podatku naliczonego z tytułu zakupu tych towarów.

[Towary, których dotyczy procedura] Komentowana procedura może mieć zastosowanie do dostaw towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Pojęcia te na użytek komentowanej procedury zostały zdefiniowane przepisami art. 120 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o VAT.

Przepisy ustaw o podatku dochodowym nie uwzględniają specyfiki opodatkowania dostaw towarów według komentowanej procedury opodatkowania marży. W efekcie przychodami podlegającymi opodatkowaniu u podatników dokonujących dostaw towarów opodatkowanych według tej procedury są kwoty należne z tytułu tych dostaw pomniejszone tylko o VAT od marży (a nie marża netto).