Ulgi podatkowe na innowacje i rozwój
Wstęp
Z początkiem 2021 r. polski ustawodawca wprowadził do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych regulacje, które umożliwiają podatnikom wybór alternatywnej do zasad ogólnych metody opodatkowania. To szczególna formuła, wzorowana na modelu obowiązującym w Estonii, która ma stanowić przyjazną podatnikom, elastyczną, łatwą do stosowania formę opodatkowania. W założeniu było to rozwiązanie proinwestycyjne adresowane do mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. Niestety, zmiany przepisów zostały uchwalone bardzo późno i podatnicy mieli mało czasu na ich dokładną analizę. Jak się okazało, nie były też czytelne i łatwe w zastosowaniu, a wybór takiej formy opodatkowania - jako niosącej radykalne zmiany w porównaniu z tym, co znamy i stosujemy od lat - wymagał uprzedniej dogłębnej analizy.
W konsekwencji ten flagowy pomysł prorozwojowy Ministerstwa Finansów z końca 2020 r. nie przekonał do siebie podatników i w 2021 r. taki sposób opodatkowania wybrało, według informacji resortu finansów, niewiele ponad 300 firm. Na decyzje podatników mogło mieć wpływ również to, że w niepewnych czasach epidemii związanej z wirusem SARS-CoV-2 eksperymentowanie z podatkami nie było dobrym pomysłem. Jednak ponad wszelką wątpliwość decydujące znaczenie miała niska jakość regulacji oraz wyśrubowane warunki, jakie trzeba było spełnić, by móc zastosować estoński CIT. Biorąc pod uwagę niewielką popularność podatku od ryczałtu spółek (wówczas "kapitałowych") w ramach Polskiego Ładu, czyli ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), resort finansów zaproponował dość daleko idące zmiany w przepisach normujących estoński CIT. Skutkiem tego w istotny sposób zmodyfikowane zostały zasady stosowania tej formy opodatkowania. Poszerzenie grupy podatników CIT, którzy mogą wybrać ten model rozliczania podatku dochodowego, spowodowało przede wszystkim zmianę normatywnej nazwy samego podatku (patrz: MF).