Przewodnik po zmianach przepisów VAT. Plusy i minusy zmian od 1 września 2019 r. - 1 lipca 2020 r.
I. Zmiany od 1 września 2019 r.
+
Zwolnienie z VAT dla dostaw nieruchomości
Od 1 września 2019 r. została zmieniona definicja pierwszego zasiedlenia określona w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Do 31 sierpnia 2019 r. z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT wynikało, że aby doszło do pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu tego przepisu, oddanie do użytkowania budynku, budowli lub ich części musiało nastąpić w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu, a zatem w wykonaniu podlegającej opodatkowaniu dostawy towarów albo podlegającego opodatkowaniu świadczenia usługi. Warunek ten był niezgodny z przepisami unijnymi, a w konsekwencji nieobowiązujący. Orzekł tak TSUE w wyroku z 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/06.
W związku z tym z dniem 1 września 2019 r. definicja ta otrzymała nowe brzmienie, zgodne z przepisami unijnymi. Obecnie z treści tego przepisu wynika wprost, że do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu VAT dochodzi nie tylko na skutek oddania budynku, budowli lub ich części do używania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi (co wynika z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT), ale również w przypadku rozpoczęcia użytkowania budynku, budowli lub ich części przez podatnika na własne potrzeby, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30 wartości początkowej.
Przykład
28 marca 2016 r. podatnik rozpoczął użytkowanie wybudowanego przez siebie budynku magazynowego. W tym dniu nastąpiło pierwsze zasiedlenie tego budynku. Jest tak, mimo że dotychczas nie został on oddany do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi.
Pojęcie pierwszego zasiedlenia ma fundamentalne znaczenie dla możliwości korzystania z pierwszego ze zwolnień z VAT wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Ze zwolnienia tego nie korzystają bowiem dostawy budynków, budowli lub ich części dokonywane w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, jak również dostawy budynków, budowli lub ich części, jeśli pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a ich dostawą upłynął okres krótszy niż dwa lata.