Ceny transferowe - Sporządzanie dokumentacji podatkowej

W przypadku gdy podatnik ustalił, że ma obowiązek prowadzenia dokumentacji podatkowej, powinien zadbać o to, by była ona kompletna. Oznacza to, że przede wszystkim powinna składać się ze wszystkich określonych przepisami podatkowymi elementów. Tylko taka dokumentacja będzie spełniać przypisane jej funkcje.

1. Cel prowadzenia dokumentacji podatkowej - funkcja gwarancyjna i informacyjna

Podstawowe funkcje dokumentacji podatkowej to funkcja gwarancyjna (dowodowa) i informacyjna. To, jak należy rozumieć te funkcje, dobrze ilustrują przywołane poniżej orzeczenia sądów administracyjnych.

Funkcja gwarancyjna dokumentacji podatkowej

NSA

Wprowadzone w art. 9a ust. 1 pkt 1-6 updop obowiązki dokumentacyjne są wprowadzone po to, by umożliwić podmiotom powiązanym wykazanie, że wynagrodzenie (ceny) w transakcjach zawartych między nimi zostało ustalone na poziomie rynkowym, czyli "na poziomie nieróżniącym się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niezależne". To oznacza, że trafny był pogląd Sądu pierwszej instancji, że przepis art. 9a ustawy o CIT pełni funkcję gwarancyjną, to znaczy, że gwarantuje podmiotom powiązanym, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 4, a także art. 11 ust. 5 ustawy o CIT, że przedłożenie merytorycznie poprawnej dokumentacji, pozwoli ocenić transakcje między nimi, jako spełniające warunki transakcji rynkowych.

Wyrok NSA z 10 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1319/10

Dokumentacja podatkowa źródłem dowodowym

NSA

Sąd nie dostrzega znaczenia, jakie ustawodawca przypisuje tego rodzaju dokumentacji oraz ujemnych skutków procesowych, jakie wynikają dla strony z powodu braku takiego dokumentu. Treść przepisów art. 9a updop nakłada na podatnika ciężar dowodu w sensie materialnym rozumiany jako powinność wskazania określonych informacji świadczących, iż transakcje zawierane przez podatnika z podmiotami powiązanymi, w wyniku których następuje zapłata na rzecz tych podmiotów, mają rynkowy charakter. Dokumentacja podatkowa, której elementy określone są w art. 9a ustawy podatkowej jest więc z woli ustawodawcy podstawowym źródłem dowodowym zawierającym informacje umożliwiające przeprowadzenie analizy istoty działań gospodarczych oraz dokonanie ich oceny wskazującej, czy wynagrodzenie w transakcji zawartej pomiędzy podmiotami powiązanymi zostało ustalone na poziomie rynkowym, czyli nieróżniącym się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty. Dane zawarte więc w dokumentacji, o której mowa, mają na celu udowodnienie przez organy podatkowe, czy dana transakcja nie została zawarta zgodnie z warunkami rynkowymi i umożliwia ustalenie, że jej celem było przenoszenie dochodów na podmioty będące w korzystniejszej sytuacji podatkowej. Niewywiązanie się z obowiązku prowadzenia i dostarczenia przez podatnika szczególnej ewidencji podatkowej wyłącza natomiast jedynie możliwość badania tego rodzaju dowodu. Nie zwalnia to jednak organów podatkowych z obowiązku udowodnienia przesłanek pozwalających zastosować szacowanie dochodów na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 3, zgodnie z metodami wskazanymi w art. 11 ust. 2 ustawy.