Wypłacenie wynagrodzenia za umorzone udziały w formie niepieniężnej a obowiązek podatkowy w CIT i VAT, sygn. I SA/Po 101/11

Organ: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu

Data: 17-03-2011

Sygnatura: I SA/Po 101/11, I SA/Po 102/11

Typ dokumentu: Wyrok

Teza

Przeniesienie własności nieruchomości z tytułu umorzenia udziałów nie jest czynnością wchodzącą w zakres prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Nie można zatem w tym wypadku mówić o dostawie towarów, jak również sytuacja ta nie generuje po stronie spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stan faktyczny

Spółka zwróciła się do Ministra Finansów z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. We wniosku wskazała, że jej udziałowcami są trzy osoby fizyczne (po 1/3 udziałów). Udziałowcy zamierzają dokonać zmian w strukturze właścicielskiej: dwóch udziałowców wycofa się ze spółki, trzeci z właścicieli będzie kontynuował prowadzenie działalności w tej formie. Spółka rozważa wystąpienie udziałowców ze spółki w trybie umorzenia udziałów w zamian za wynagrodzenie stosownie do art. 199 k.s.h. Operacja ta - poza zapewnieniem kontroli właścicielskiej udziałowcowi pozostającemu w spółce - ma tę zaletę, że w przypadku odkupu udziałów wspólnik, który chciałby je wykupić musi mieć zapewnione jej sfinansowanie, natomiast umorzenie udziałów prowadzi do swego rodzaju "rozdzielenia majątku" spółki pomiędzy wspólników bez konieczności dysponowania środkami finansowymi. Udziałowcy, stosownie do art. 199 § 2 k.s.h., planują podjąć na zgromadzeniu wspólników uchwałę w sprawie dobrowolnego umorzenia udziałów za wynagrodzeniem w określonej kwocie, na które będą składać się ściśle wskazane nieruchomości oraz pieniądze z czystego zysku z ostatniego roku obrotowego oraz zysku z lat ubiegłych znajdującego się w kapitale zapasowym. W związku z umorzeniem udziałów oraz wypłatą wynagrodzenia z tego tytułu spółka, jako płatnik, dokona potrącenia 19% zryczałtowanego podatku od dochodu z tytułu udziału w zysku osoby prawnej, stosownie do art. 30a ust. 1 pkt 4 w związku z art. 41 ust. 4 u.p.d.o.f. Mając powyższe na uwadze spółka zadała następujące pytania: 1) czy umorzenie udziałów oraz przekazanie nieruchomości tytułem wynagrodzenia dokonywane zgodnie z art. 199 k.s.h. stanowią czynności opodatkowane w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług? 2) czy wypłata wynagrodzenia w postaci nieruchomości oraz pieniędzy dokonywana z tytułu umorzenia udziałów w spółce, która spowoduje zmniejszenie stanu majątkowego spółki prowadzi do powstania przychodu w spółce na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych? Zdaniem spółki, umorzenie udziałów oraz wypłata wynagrodzenia za umorzenie, dokonywane zgodnie z art. 199 k.s.h. nie stanowią czynności opodatkowanych, ponieważ spółce dokonującej tych czynności nie można przypisać charakteru podatnika VAT zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy. Wypłata wynagrodzenia nie spowoduje również powstania przychodu w spółce, ponieważ transfer aktywów na rzecz udziałowców nie prowadzi do powstania przysporzenia, lecz wręcz przeciwnie zmniejsza majątek po stronie spółki. Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe w zakresie nieuznania przekazania nieruchomości za dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 u.p.t.u. oraz nierozpoznania przychodu w związku z wypłatą wynagrodzenia w formie niepieniężnej. Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że wypłatę wynagrodzenia w postaci nieruchomości z uwagi na umorzenie udziałów należy traktować jak odpłatne zbycie prawa i osiągniecie przychodu do opodatkowania. Spółka wniosła skargę do WSA, który uchylił przedmiotowe interpretacje. W uzasadnieniu sąd wskazał, iż brak jest w przepisach podstaw do różnicowania skutków związanych z wypłatą wynagrodzenia w zależności od jego formy.