Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy o lasach¹, zwanej dalej ustawą, w związku z § 6 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe² - w wykonaniu zadań wynikających z obowiązku Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, określonego w art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy³ - postanawia się, co następuje:

Załącznik do Decyzji nr 145
Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
z dnia 25 lipca 2023 r.

Program budowy placów zabaw
na terenie jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych

Zatwierdzam do użytku służbowego:

DYREKTOR GENERALNY
LASÓW PAŃSTWOWYCH
Józef Kubica

1. Cel programu:

1) rozwijanie aktywności społeczności lokalnej;

2) wspomaganie rozwoju psychofizycznego, psychomotorycznego;

3) edukacja (montaż tablic informacyjnych i elementów edukacyjnych);

4) zwiększenie atrakcyjności ścieżek przyrodniczo leśnych/izb edukacji leśnej;

5) podnoszenie jakości życia społeczeństwa;

6) poprawa estetyki miejsca;

7) wzrost integracji społeczności lokalnej;

8) zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców;

9) korzystny wpływ na wizerunek PGL LP.

2. Założenia programu:

1) Projekt obejmuje budowę nowych, rozbudowę lub modernizację istniejących placów zabaw.

2) Lokalizacja - teren wszystkich nadleśnictw, bezpośrednie sąsiedztwo ścieżek edukacyjnych, izb edukacyjnych.

3) Termin zatwierdzenia dokumentacji projektowej urządzeń - 90 dni od daty podpisania Decyzji.

4) Termin zakończenia budowy placów zabaw na terenie PGL LP - do dnia 31.12.2025 r.

5) Wyposażenie - urządzenia rekreacyjne i gimnastyczne, urządzenia edukacyjne, tablice informacyjne (m. in. z regulaminem użytkowania), urządzenia turystyczne (ławki, stoły).

Zrealizowany plac zabaw będzie bezpieczny, atrakcyjny, wszechstronnie rozwijający oraz ogólnodostępny.

3. Finanse

Projekt będzie finansowany ze środków zewnętrznych (np. Program FENIX, EBI, NFOŚiGW, WFOŚiGW), środków własnych jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych oraz ze środków funduszu leśnego.

4. Uregulowania prawne

Urządzenia zamontowane na placu zabaw podlegają, co do zasady, unormowaniom dyrektywy 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Projekt musi być realizowany w oparciu o obowiązujące w czasie realizacji normy, zapewniające bezpieczeństwo, jakość i komfort użytkowania. Do urządzeń oraz odpowiednio nawierzchni placu zabaw odnoszą się w szczególności Polskie Normy PN-EN 1176 i PN-EN 1177. Poza zakresem dyrektywy pozostają zagadnienia związane z bezpieczeństwem użytkowników, jak zasady utrzymania miejsca w czystości, konserwacja roślinności czy ogrodzenia. Zagadnienia związane z ogólnym utrzymaniem ładu na placu zabaw regulują przepisy krajowe, najczęściej wydawane przez władze lokalne. Urządzenia placów zabaw zgodnie z ustawą Prawo budowlane stanowią obiekty małej architektury zatem nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę.

5. Założenia do projektu technicznego

5.1. Wyposażenie:

1) urządzenia rekreacyjne, np.: zestaw ze zjeżdżalnią, huśtawka podwójna z odbojnikami gumowymi, w tym dostosowana do osób niepełnosprawnych (huśtawka wymaga odpowiedniego dostosowania nawierzchni ze względu na większą wysokość upadku, tj. kryterium urazu głowy), karuzela, ścianka wspinaczkowa, bujak sprężynowy typu konik, zgodne z dokumentacją projektową urządzeń, w ilości wynikającej z potrzeb i możliwości inwestora;

2) urządzenia gimnastyczne - minimum dwa;

3) urządzenia edukacyjne np. sklepik Eco, panel edukacyjny kółko i krzyżyk, telefon akustyczny, wyspa mini nutka;

4) tablice informacyjne zawierające opracowania merytoryczno-fotograficzne, np. dot. drewna i środowiska naturalnego, mapa okolicy z propozycjami dla rodzin z dziećmi;

5) regulamin korzystania z placu zabaw;

6) drewniane ławki z oparciem wolnostojące, drewniany stół z ławkami;

7) drewniany kosz na śmieci;

8) oświetlenie zasilane energią z OZE (panel fotowoltaiczny);

9) stanowisko ładowania rowerów elektrycznych wyposażone w panele fotowoltaiczne z informacją o samowystarczalności energetycznej placu zabaw tzw. „zielonej energii";

10) ogrodzenie z drewna - jeśli jest zasadne do wykonania w danej lokalizacji.

5.2. Procedura:

1) Odbiór ww. dokumentacji projektowej urządzeń (z podziałem na grupy wiekowe użytkowników) i przekazanie jej do jednostek organizacyjnych LP.

2) Ustalenie lokalizacji placu zabaw z uwzględnieniem zapisów miejscowego planu zagospodarowania, lub decyzją o warunkach zagospodarowania terenu oraz z zapewnieniem dostępu dla osób ze szczególnymi potrzebami.

3) Ustalenie wyposażenia placu zabaw z ustaleniem docelowej grupy wiekowej użytkowników.

4) Oszacowanie wartości prac projektowych.

5) Zlecenie opracowania projektu placu zabaw.

6) Oszacowanie wartości budowy/modernizacji/rozbudowy wraz z montażem urządzeń na podstawie realizacji/postępowań przetargowych z roku poprzedzającego.

7) Przygotowanie terenu pod plac zabaw wraz z ewentualnym ogrodzeniem.

8) Zlecenie (zgodnie z wewnętrzną procedurą oraz przepisami PZP) dostawy i montażu zestawu urządzeń placu zabaw.

9) Realizacja zadania.

10) Nadzór inwestorski nad wykonaniem zadania.

11) Odbiór zakończony protokołem bez uwag, rozliczenie zadania i zaewidencjonowanie obiektu - placu zabaw.

12) Przygotowanie schematu przeprowadzania kontroli (rutynowej, funkcjonalnej i corocznej podstawowej) i utrzymania placu zabaw.

6. Założenia projektowe:

1) Jeżeli realizacja projektu obejmuje budowę nowego placu zabaw, przygotowanie obejmować będzie wykonanie nawierzchni. Nawierzchnię placu wykonać jako przepuszczalną, bez konieczności stosowania odwodnień. Nawierzchnię zrealizować lub dostosować zgodnie z wymogami obowiązujących w czasie realizacji projektu norm dotyczących nawierzchni placów zabaw amortyzujących upadki, z uwzględnieniem stref bezpieczeństwa dla wysokości upadku powyżej 1,0 m i do wysokości 3,0 m w wybranych obszarach zgodnie z projektem. Preferowana nawierzchnia piaszczysta jeżeli warunki na to pozwalają.

2) Teren komunikacji, nie obejmujący urządzeń i nie objęty strefami bezpieczeństwa może być przeznaczony pod powierzchnię trawiastą.

3) Wszystkie urządzenia gimnastyczne powinny posiadać certyfikaty zgodności z obowiązującymi normami i spełniać - wymagania bezpieczeństwa i metody badań wydane przez akredytowaną jednostkę certyfikującą. Certyfikaty Wykonawca jest zobowiązany złożyć wraz z ofertą. Certyfikaty wystawione przez akredytowaną jednostkę muszą dotyczyć poszczególnych urządzeń siłowni, nie mogą dotyczyć systemu urządzeń.

4) Wszystkie urządzenia muszą mieć tabliczki informujące o sposobie wykorzystania danego elementu wyposażenia i przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa, trwale zamontowane i wykonane, które spełniają wymogi bezpieczeństwa.

7. Obowiązki Inwestora na etapie eksploatacji:

1) Zapewnienie przeglądów.

2) Utrzymanie czystości i porządku.

3) Konserwacja.

4) Ubezpieczenie.

5) Przeglądy gwarancyjne i serwisowe.

6) Realizacja zaleceń pokontrolnych.

7) Dochodzenie ew. roszczeń.

8) Przeprowadzanie niezbędnych napraw.

Właściciel lub zarządca placu zabaw odpowiada za jego stan i bezpieczeństwo użytkowników. W związku z tym ma on obowiązek regularnego kontrolowania stanu obiektu zgodnie z normami i przepisami. Funkcyjne przeglądy placów zabaw - wykonywane wg. właściwej normy i z częstotliwością wskazaną w instrukcji producenta urządzeń. Przegląd 5-letni wykonywany zgodnie z prawem budowlanym.

8. Zagadnienia księgowe:

W sytuacji, gdy plac zabaw będzie stanowił odrębny środek trwały, klasyfikacja poniesionych nakładów powinna przedstawiać się następująco: - plac zabaw - grupa 2, podgrupa 29, rodzaj 290 „Budowle sportowe i rekreacyjne", ze stawką amortyzacyjną 2,5%.

Koszty związane ze zwykłym utrzymaniem placu zabaw:

1) pielęgnacji zieleni,

2) wywozu śmieci,

3) okresowych kontroli funkcjonalnych, corocznych kontroli podstawowych, przeglądów wymaganych prawem,

4) zapewnienia odpowiedniego stanu nawierzchni,

5) konserwacji, wymiany/uzupełnienia podłoża,

6) napraw, konserwacji urządzeń (utrzymanie w stanie bezpiecznym i umożliwiającym użytkowanie),

7) ubezpieczenie obiektu.

9. Bezpieczeństwo

Wszystkie place zabaw muszą posiadać atest, być wykonane z zastosowaniem norm zapewniających bezpieczeństwo i komfort użytkowania. Priorytetem w zapewnianiu bezpieczeństwa korzystania jest zapewnienie przeglądów oraz konserwacji urządzeń i nawierzchni, a także wskazanie użytkownikom regulaminu użytkowania obiektu. Materiały wykorzystywane do produkcji urządzeń muszą być odporne na negatywne warunki atmosferyczne oraz uszkodzenia mechaniczne.