Specustawa powodziowa - nowe uprawnienia dla pracowników

nieobecność w pracy powódź usprawiedliwiona wynagrodzenie przepisy

W związku z powodzią, która przechodzi przez Polskę, rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw. W projekcie znalazły się rozwiązania z zakresu prawa pracy. Pracownikowi zamieszkującemu tereny powodziowe będzie przysługiwało zwolnienie od pracy w wymiarze 5 dni albo 40 godzin.

Obowiązki pracodawców i uprawnienia pracowników w związku z powodzią - wyjaśnienia PIP >>>

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw. W projekcie znalazły się również szczególne rozwiązania dla pracowników z terenów dotkniętych powodzią, które mają ułatwić radzenie sobie z jej skutkami. W projekcie znalazły się przepisy wydłużające okres zwolnienia od pracy w celu usuwania skutków powodzi oraz zwiększenie wymiaru "urlopu na żądanie". Nowym uprawnieniem dla pracowników będzie możliwość wnioskowania o obniżanie wymiaru czasu pracy, aby przeciwdziałać zagrożeniom związanym z powodzią, zwalczać je lub usuwać jej skutki.

Zwolnienie od pracy w celu usuwania skutków powodzi

Zgodnie z art. 8 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi faktyczna niemożność świadczenia pracy w związku z powodzią stanowi podstawę usprawiedliwienia nieobecności pracownika w pracy. Za czas tej usprawiedliwionej nieobecności pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika. Projekt zakłada, że pracodawca, w razie uzasadnionych okoliczności, może wydłużyć okres, za który wypłacane jest wynagrodzenie.

Projekt zakłada także przedłużenie terminów wnoszenia odwołania od wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę oraz przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

Wprowadzonym w projekcie rozwiązaniem jest także zwiększenie o 4 dni liczby dni urlopu "na żądanie" przysługującego w ramach urlopu wypoczynkowego. Pracownik może także wykorzystać urlop wypoczynkowy w wymiarze godzinowym:

• może odebrać urlop w wymiarze 3 godzin w czasie 8-godzinnego dnia pracy.

• urlop w tym trybie nie może przekroczyć 5 dni

Obniżenie wymiaru czasu pracy

Nowym uprawnieniem dla pracowników będzie możliwość wnioskowania o obniżenie czasu pracy, aby przeciwdziałać zagrożeniom związanym z powodzią, zwalczać je lub usuwać jej skutki. Wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy pracownik będzie składał na 2 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli wniosek zostanie złożony bez zachowania terminu, pracodawca obniży wymiar czasu pracy nie później niż z upływem 2 dni od dnia złożenia wniosku. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

W projekcie zaproponowano również, aby pracodawca w czasie trwania powodzi lub w czasie usuwania jej skutków nie mógł zatrudniać pracownika zamieszkującego tereny objęte powodzią w godzinach nadliczbowych, ani delegować poza stałe miejsce pracy – bez jego zgody. 

Rząd zapewnia również, że wprowadzone zostanie bardziej elastyczne podejście do organizacji i czasu pracy pracowników placówek opiekuńczo-wychowawczych. Ponadto, na okres trwania powodzi i jej skutków, pracownicy z terenów dotkniętych powodzią zostali zwolnieni z obowiązku przedłużania orzeczeń lekarskich oraz przeprowadzania badań lekarskich.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw >>>

Opracowanie: Katarzyna Bogucka

Przeczytaj również: Prawa i obowiązki pracowników i pracodawców w czasie powodzi - wyjaśnienia resortu pracy >>>