Sygnaliści w zakładzie pracy – odpowiedzi na 10 pytań z praktyki

Przepisy ustawy o ochronie sygnalistów w zakresie zgłoszeń wewnętrznych weszły w życie 25 września 2024 r. Oznacza to, że podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób, a także podmioty z branż podlegających regulacjom prawnym z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu oraz ochrony środowiska niezależnie od liczby osób zatrudnionych, powinny wdrożyć kanały, za pomocą których sygnaliści będą mogli zgłaszać naruszenia prawa.

Wdrażanie w praktyce nowych regulacji o sygnalistach budzi liczne wątpliwości. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na pytania Czytelników dotyczące ustawy o ochronie sygnalistów.

(?) Jesteśmy spółką, w której działa kilka związków zawodowych. Czy w takim przypadku procedurę zgłoszeń wewnętrznych należy skonsultować z jednym związkiem, czy ze wszystkimi organizacjami związkowymi?

Procedurę zgłoszeń wewnętrznych należy skonsultować ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, jeżeli w podmiocie prawnym działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa.

Procedura zgłoszeń wewnętrznych jest ustalana przez podmiot prawny, w tym przypadku spółkę, po przeprowadzeniu konsultacji z partnerem społecznym – odpowiednio ze związkiem zawodowym lub przedstawicielami osób zatrudnionych. Jeśli w danej organizacji działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa, procedurę należy skonsultować ze wszystkimi organizacjami (art. 24 ust. 3 pkt 1 ustawy o ochronie sygnalistów). W tym przypadku ustawodawca nie zdecydował się na mechanizm konsultacji tylko z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi, o czym świadczy brak takiego wskazania w treści przepisu.

Należy pamiętać, że w omawianej sytuacji konsultacje oznaczają, że podmiot prawny może, ale nie musi, uwzględnić uwagi oraz propozycje zmian przedstawionych w trakcie konsultacji.

Konsultacje powinny trwać nie krócej niż 5 i nie dłużej niż 10 dni od dnia przedstawienia projektu procedury (art. 24 ust. 4 ustawy o ochronie sygnalistów). Dla celów dowodowych warto udokumentować przeprowadzenie konsultacji, np. w formie wiadomości e-mail lub pisemnego protokołu.