Poradnia ze sprawozdawczości budżetowej

Pod koniec września gmina ma udzielić poręczenia kredytu spółce komunalnej, który został zaciągnięty w banku. To poręczenie terminowe na rok. Na jakich zasadach gmina może udzielać poręczenia? Czy należy je wykazywać w sprawozdaniu Rb-Z? Jeśli tak, to w jakiej pozycji

Poręczenie to mechanizm prawa cywilnego W art. 876 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) postanowiono, że przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie, na wypadek gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie. Z kolei w art. 879 k.c. podano, że o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika. Jednakże czynność prawna dokonana przez dłużnika z wierzycielem po udzieleniu poręczenia nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela. Warto także wspomnieć, że gminy mają prawne możliwości udzielania poręczeń, co można wnioskować m.in. z przepisów ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. W art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. i tej ustawy podano, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym.

Skoro więc gmina ma prawne możliwości udzielania poręczeń, w tym dla spółki komunalnej, to taka czynność powinna mieć odpowiednie odzwierciedlenie w sprawozdaniu Rb-Z, o którym mowa w przepisach rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 17 grudnia 2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. Z punktu widzenia poruszonej problematyki znaczenie ma m.in. par. 4 ust. 2 pkt 3 załącznika nr 8 do ww. rozporządzenia (Instrukcja sporządzania sprawozdań). Z jego treści wynika, że: „w części B wykazuje się w wierszu F3. wartość poręczeń i gwarancji udzielonych w okresie sprawozdawczym – wartość nominalną poręczeń i gwarancji udzielonych w okresie sprawozdawczym, tj. od początku roku budżetowego do końca okresu sprawozdawczego, obejmującą łączną wysokość świadczenia głównego oraz świadczeń ubocznych, poręczonych lub gwarantowanych”.